Tạp chí Khoa học - Trường Đại học Hồng Đức

CÂU TỒN TẠI TRONG TÁC PHẨM CỦA NAM CAO

Lê Thị Bình — Fri, 26 Jan 2024 02:37:00 +0700

Câu tồn tại là một dạng câu khá đặc biệt của tiếng Việt. Về cấu tạo ngữ pháp: không có chủ ngữ, về ý nghĩa: biểu thị sự tồn tại (hiểu theo nghĩa rộng) của sự vật, hiện tượng… Thực thể mang trạng thái tồn tại được biểu thị bằng bổ ngữ của câu. Trong từng tiểu loại, câu tồn tại đều có những trường hợp điển hình (có cấu trúc cú pháp gồm những bộ phận cần và đủ), những trường hợp không điển hình với việc thêm các yếu tố tình thái hay liên kết hoặc thay đổi thứ tự sắp xếp các bộ phận trong tổ chức hình tuyến của câu. Bài viết tìm hiểu về các dạng kiểu câu tồn tại trong tác phẩm của Nam Cao.

ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP LÃNH THỔ LƯU VỰC SÔNG MÃ TỈNH THANH HÓA

Vũ Văn Duẩn, Thiều Thị Thùy — Fri, 26 Jan 2024 02:41:31 +0700

Lưu vực sông Mã tỉnh Thanh Hóa là lưu vực có đặc điểm điều kiện tự nhiên phân hóa hết sức đa dạng và phức tạp, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. Tuy nhiên, việc khai thác và sử dụng lãnh thổ vẫn mang tính truyền thống địa phương, thiếu cơ sở khoa học dẫn đến hiệu quả chưa cao, chưa tương xứng, phù hợp với tiềm năng của lãnh thổ. Chính vì vậy, nghiên cứu, đánh giá cảnh quan phục vụ định hướng phát triển nông nghiệp, bảo vệ môi trường có ý nghĩa thực tiễn cấp thiết và quan trọng. Đây là căn cứ khoa học phục vụ định hướng không gian phát triển nông nghiệp cho lãnh thổ một cách hợp lý và hiệu quả.

ĐÁNH GIÁ LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ THÀNH PHỐ THANH HÓA TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP QUỐC TẾ

Nguyễn Thị Dung, Lê Thị Thúy Hiên — Fri, 26 Jan 2024 04:33:41 +0700

Bài báo đã đánh giá lực lượng lao động (LLLĐ) phục vụ phát triển kinh tế thành phố Thanh Hoá trong thời kì hội nhập quốc tế theo các tiêu chí về quy mô, gia tăng, cơ cấu, phân bố, chất lượng. Kết quả phân tích thực trạng cho thấy: thành phố Thanh Hóa có LLLĐ dồi dào và tăng nhanh do quy mô dân số đông và sức hút nhập cư từ các huyện, thị trong tỉnh; Cơ cấu LLLĐ có sự phân hóa theo tuổi, giới tính, theo các ngành và thành phần kinh tế; LLLĐ phân bố không đều ở các xã/phường gây khó khăn cho phát triển kinh tế đồng đều; Trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật của LLLĐ ở thành phố Thanh Hóa khá cao, nhưng còn chưa hợp lí giữa các trình độ chuyên môn. Từ việc phân tích thực trạng, tác giả đã đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức đặt ra đối với LLLĐ thành phố Thanh Hóa giai đoạn hiện nay.

VỀ ĐẶC ĐIỂM VĂN BẢN VÀ GIÁ TRỊ NỘI DUNG CỦA VĂN BIA KHUYẾN HỌC TỈNH THANH HÓA

Trịnh Tiến Dũng, Vũ Ngọc Định — Fri, 26 Jan 2024 07:50:46 +0700

Từ xưa, dân tộc ta đã có truyền thống hiếu học, vì vậy công tác khuyến học rất được nhà nước phong kiến coi trọng. Hình thức khuyến học phổ biến ở cấp địa phương là xây dựng văn chỉ, văn từ, lập văn hội, văn bia. Văn bia khuyến học Thanh Hóa không đơn thuần là một tác phẩm văn học thành văn mà nó còn mang giá trị nghệ thuật, mỹ thuật và điêu khắc. Trong nghiên cứu này, chúng tôi tập trung khảo sát, nghiên cứu hai vấn đề chính là: Đặc điểm văn bản và Giá trị nội dung của văn bia khuyến học Thanh Hóa. Thông qua đó, giúp cho người đọc có cái nhìn toàn diện hơn về văn bia khuyến học Thanh Hóa, cùng những ảnh hưởng tích cực của khuyến học truyền thống đối với nền văn hóa Việt Nam trong quá khứ cũng như thực tiễn hiện nay.

HÌNH TƯỢNG NGƯỜI LÍNH BIỂN TRONG TRƯỜNG CA NGANG QUA BÌNH MINH CỦA LỮ MAI

Phạm Khánh Duy — Fri, 26 Jan 2024 08:15:31 +0700

Trường ca là một tiểu loại của thơ, có quy mô lớn, bao quát những vấn đề to lớn của lịch sử, thời đại và thường mang khuynh hướng sử thi. Cảm hứng hướng về nguồn cội, về lịch sử dân tộc và những vấn đề nhức nhối diễn ra trong đời sống đã chắp cánh cho trường ca phát triển. Sự xuất hiện của một số trường ca viết về đề tài đất nước đã đem lại những giá trị quan trọng cho văn học hiện đại Việt Nam, trong đó phải kể đến trường ca Ngang qua bình minh của nhà thơ trẻ Lữ Mai. Trong bài báo này, chúng tôi tìm hiểu hình tượng người lính biển trong trường ca Ngang qua bình minh của Lữ Mai ở cả hai phương diện nội dung và nghệ thuật. Từ đó, chúng tôi có cơ sở để khẳng định giá trị của trường ca này và tài năng văn chương của nhà thơ Lữ Mai.

TÍNH BIỂU TƯỢNG TRONG TIỂU THUYẾT SUỐI NGUỒN (THE FOUNTAINHEAD) CỦA AYN RAND

Vũ Thanh Hà — Fri, 26 Jan 2024 08:19:07 +0700

Suối nguồn (The Fountainhead) của Ayn Rand là tiểu thuyết mang tính biểu tượng với những triết lý hướng đến tự do trong sáng tạo nghệ thuật. Bài nghiên cứu tập trung làm rõ đặc điểm nổi bật này của cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của nền văn học Mỹ hiện đại ra đời vào những năm đầu thế kỷ XX.

THỰC TRẠNG NGƯỜI CAO TUỔI THAM GIA HOẠT ĐỘNG THỜ CÚNG TỔ TIÊN TRONG GIA ĐÌNH Ở THANH HÓA

Lê Thị Hợi — Fri, 26 Jan 2024 08:23:06 +0700

Bài viết trình bày thực trạng người cao tuổi tham gia hoạt động thờ cúng tổ tiên trong gia đình ở Thanh Hóa. Kết quả khảo sát cho thấy, người cao tuổi có vai trò quan trọng đối với hoạt động thờ cúng tổ tiên của gia đình. Người cao tuổi tham gia các quyết định thờ cúng tổ tiên và giáo dục con cháu về giá trị của thờ cúng tổ tiên trong gia đình. Người cao tuổi là người kết nối, duy trì giá trị văn hóa từ truyền thống đến hiện đại.

CƠ CHẾ VÀ NGUYÊN TẮC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TRANH CHẤP Ở BIỂN ĐÔNG CỦA ASEAN

Lê Sỹ Hưng — Fri, 26 Jan 2024 08:31:34 +0700

Việc duy trì an ninh ổn định ở Biển Đông không chỉ quan trọng với các nước ASEAN, mà cả toàn khu vực. Cơ chế và nguyên tắc giải quyết vấn đề tranh chấp ở Biển Đông của ASEAN từng bước bổ sung và dần dần hoàn thiện. Vai trò của ASEAN trong việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông chủ yếu giới hạn ở những nỗ lực chính trị và ngoại giao, phù hợp với phương cách ASEAN. Mặc dù ASEAN không can thiệp vào tranh chấp ở Biển Đông giữa các nước có yêu sách, nhưng ASEAN thường đóng vai trò hiệu quả để các bên có liên quan giảm căng thẳng khi tranh chấp leo thang, góp phần quan trọng trong việc xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định.

CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ SẢN XUẤT VẬT LIỆU XÂY DỰNG Ở TỈNH THANH HÓA - PHÂN TÍCH DƯỚI GÓC ĐỘ ĐỊA LÝ KINH TẾ XÃ HỘI

Cao Văn Khánh, Nguyễn Thị Thu Hà — Fri, 26 Jan 2024 08:34:44 +0700

Tổ chức lãnh thổ sản xuất vật liệu xây dựng ở Thanh Hóa đã và đang góp phần thúc đẩy sự phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng hiện đại nhưng chưa được nghiên cứu nhiều. Bằng phương pháp phân tích các tài liệu lịch sử và thống kê về địa bàn phân bố các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng, nhóm tác giả đã xác định và phân tích được 566 điểm, 33 cụm, 3 trung tâm và 5 hành lang sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá. Bài báo cũng đã chỉ ra một số bất cập của các hình thức tổ chức lãnh thổ sản xuất vật liệu xây dựng và đưa ra những khuyến nghị nhằm hoàn thiện các hình thức này ở tỉnh Thanh Hóa.

KHẢO SÁT HƯ TỰ (CHI) TRONG TÁC PHẨM BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO CỦA NGUYỄN TRÃI

Mỵ Thị Quỳnh Lê — Fri, 26 Jan 2024 08:46:43 +0700

Từ bài viết “Khái quát hư tự chi 之 (chi) trong các tác phẩm Văn học Trung đại Việt Nam”, chúng tôi tiếp tục khảo sát và phân tích chức năng của hư tự之 (chi) phần Hán văn Trung đại Việt Nam trong tác phẩm Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi. Bài viết tập trung khảo sát số lần chữ之 (chi) xuất hiện trong tác phẩm; chức năng và vai trò của hư tự之(chi) trong câu; cách dịch một phân câu một câu có và minh giải tác phẩm Bình Ngô đại cáo nói riêng và các tác phẩm Hán Văn Trung đại Việt Nam nói chung. Qua đó giúp người học giảm thiểu những khó khăn trong việc tiếp cận.

VĂN HÓA ẨM THỰC CỦA CƯ DÂN LÀNG ĐÔNG SƠN, PHƯỜNG HÀM RỒNG, THÀNH PHỐ THANH HÓA: TRUYỀN THỐNG VÀ BIẾN ĐỔI

Nguyễn Thị Liên — Fri, 26 Jan 2024 08:55:51 +0700

Trong quá trình phát triển, dưới tác động của quá trình đổi mới, đặc biệt là quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, từ năm 1986 đến nay, đời sống văn hóa của cư dân làng Đông Sơn đã có những biến đổi nhất định so với giai đoạn trước, đặc biệt về phương diện đời sống văn hóa ẩm thực. Sự biến đổi rõ rệt nhất trong văn hóa ẩm thực của cư dân làng Đông Sơn được thể hiện trên các phương diện như nguyên liệu chế biến, cách thức chế biến và trong văn hóa ứng xử. Từ sự biến đổi này cho chúng ta thấy được sự thay đổi trong đời sống văn hóa vật chất của cư dân làng Đông Sơn hiện nay so với trước đây.

VAI TRÒ KẾT NỐI CỦA GIAO THÔNG VẬN TẢI NÔNG THÔN TẠI HUYỆN CẨM THUỶ VÀ HUYỆN NHƯ THANH TỈNH THANH HOÁ

Nguyễn Thị Ngọc, Nguyễn Thị Thanh Xuân — Fri, 26 Jan 2024 08:59:42 +0700

Giao thông vận tải nông thôn có vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội cũng như quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá nông thôn. Đối với các địa bàn nông thôn vùng trung du và miền núi, giao thông vận tải nông thôn đặc biệt càng có ý nghĩa hơn bởi tính cấp thiết của nó. Bài viết đã sử dụng chủ yếu nguồn tài liệu thứ cấp để nghiên cứu tính kết nối của hệ thống giao thông vận tải nông thôn trên hai địa bàn huyện miền núi là: Cẩm Thuỷ và Như Thanh, tỉnh Thanh Hoá. Kết qủa cho thấy: hệ thống giao thông vận tải nông thôn trên cả hai địa bàn nghiên cứu trong những năm gần đây đã, đang tiếp tục được phát triển và bảo đảm tính kết nối cao. Điều này đã góp phần quan trọng trong qúa trình phát triển kinh tế - xã hội của các huyện.

XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI VĂN HÓA DÂN TỘC MƯỜNG Ở THANH HÓA TRONG GIAN ĐOẠN HIỆN NAY

Quách Công Năm — Tue, 30 Jan 2024 04:25:10 +0700

Dân tộc Mường là một trong những dân tộc thiểu số có tỉ lệ dân cư đông, bề dày truyền thống văn hóa lâu đời và có nhiều nét tương đồng với dân tộc Kinh. Ở Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay, văn hóa Mường đang có sự biến đổi mạnh mẽ. Trong đó các xu hướng biến đổi chính là: xu hướng giữ gìn, kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc phù hợp với điều kiện phát triển mới; xu hướng tiếp biến văn hóa thông qua giao lưu trong nước và hội nhập quốc tế; xu hướng phai nhạt bản sắc văn hóa dân tộc. Sự biến đổi này đang tác động sâu sắc đến văn hóa Mường, từ đó hình thành bức tranh sinh động và phức tạp về đời sống văn hóa Mường đương đại.

KHẢO LƯỢC VỀ HIỆN TƯỢNG TRÙNG NGỮ TRONG TIẾNG ANH QUA TÁC PHẨM JULIUS CAESAR CỦA WILLIAM SHAKESPEARE

Nguyễn Thanh Minh, Trịnh Thị Thu Hà, Hoàng Thị Thu Hà, Mai Thuỳ Linh — Thu, 29 Feb 2024 04:35:09 +0700

Nghiên cứu này đề cập đến trùng ngữ - được định nghĩa là việc sử dụng các từ, cụm từ hoặc câu thừa trong nói hoặc viết - như là một trong những đặc điểm trong câu tiếng Anh. Trong nghiên cứu này, có thể giả thuyết rằng sự dư thừa của các cách diễn đạt trong trùng ngữ chỉ là bề ngoài. Theo đó, nghiên cứu phân tích toàn bộ 2767 câu thơ thuộc tác phẩm kịch Julius Caesar của William Shakespeare và tìm ra được 35 câu thơ để minh họa cho việc phân loại trùng ngữ: trùng ngữ cú pháp và trùng ngữ ngữ nghĩa cũng như mục đích sử dụng nó trong các tác phẩm này. Nghiên cứu đã đưa ra một số kết luận, trong đó quan trọng nhất là những từ, cụm từ và câu thừa được sử dụng của trùng ngữ không hề vô dụng; trên thực tế, trong một số tình huống, chúng rất cần thiết. Bằng cách lặp lại một phần của thông điệp, trùng ngữ nhấn mạnh hoặc làm rõ một ý cụ thể. Kết luận này xác nhận giả thuyết trên.

VAI TRÒ CỦA THỂ LOẠI ĐỐI VỚI VIỆC THỂ HIỆN CON NGƯỜI TRUNG NGHĨA TRONG VĂN HỌC NỬA SAU THẾ KỶ XIX Ở NAM BỘ

Nguyễn Ngọc Phú — Tue, 30 Jan 2024 03:44:40 +0700

Các nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX sử dụng đa dạng các thể thơ, đặc biệt là thơ cổ phong, thơ Đường luật và một số thể thơ khác có cấu trúc nhỏ gọn, chặt chẽ, mang tính cập nhật, thời sự; các thể biền văn, văn chính luận có giá trị nghệ thuật, lập luận sắc sảo, chặt chẽ, hùng hồn và sử dụng hiệu quả các biện pháp tu từ, giúp nhà nho giãi bày tâm tư, tình cảm đối với con người trung nghĩa ở Nam Bộ. Ngoài ra, còn sử dụng các thể văn xuôi tự sự và một số thể loại văn học dân tộc có những ưu thế riêng trong phản ánh thực tế phong phú, đa dạng và lý giải nhiều vấn đề của thời cuộc, góp phần khắc họa hình tượng con người trung nghĩa.

CẢM HỨNG QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC TRONG THƠ BÌNH ĐỊNH THẾ KỶ XX

Chu Lê Phương — Tue, 30 Jan 2024 03:48:02 +0700

Bình Định là một mảnh đất nhỏ hẹp ở ven biển miền Trung. Thiên nhiên vừa khắc nghiệt vừa phong phú và trầm tích lịch sử văn hóa đã giúp mảnh đất này trở thành nơi nảy nở, phát triển của nhiều phong trào thi ca, nhiều thi sĩ nổi danh trên thi đàn Việt Nam thế kỷ XX. Trong nhiều sáng tác của họ, cảm hứng quê hương, đất nước như một ngọn nguồn làm xuất hiện nhiều hình ảnh, cảm xúc, nhiều áng thơ ngập tràn lòng tự hào và thương mến quê hương, xứ sở. Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, cảm ấy ấy biểu hiện thành nhiều khía cạnh, nhiều gương mặt thi ca khác nhau nhưng đều hội tụ lại tạo thành diện mạo chung của thơ Bình Định, trở thành bộ phận không tách rời với kho tàng văn chương dân tộc.

PHÁT TRIỂN SINH KẾ BỀN VỮNG GẮN VỚI ĐẢM BẢO AN NINH QUỐC PHÒNG KHU VỰC BIÊN GIỚI PHÍA TÂY TỈNH THANH HÓA

Nguyễn Văn Thế, Bùi Thị Hậu — Tue, 30 Jan 2024 03:51:06 +0700

Sinh kế bền vững là vấn đề quan trọng quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mỗi cá nhân, cộng đồng. Đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới phía Tây tỉnh Thanh Hóa sinh kế bền vững không chỉ để thoát nghèo hướng tới cuộc sống ấm no, đứng vững trên 4 trụ cột: thể chế, kinh tế, môi trường và xã hội mà còn phải gắn với đảm bảo an ninh quốc phòng. Bởi đây là vùng đất trọng yếu, “lá chắn” về an ninh – quốc phòng cho đất nước.

XU HƯỚNG TRỮ TÌNH TRONG THƠ THANH HÓA SAU 1986

Hỏa Diệu Thúy — Tue, 30 Jan 2024 04:12:07 +0700

“Thơ Thanh Hóa” - khái niệm chỉ tác phẩm thơ của các nhà thơ hiện là hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Thanh Hóa. Từ năm 1986 đến nay, trong bầu không khí "hội nhập", thơ Thanh Hóa cũng đang hòa nhập mạnh mẽ trong dòng chảy thơ đất nước. Song, nếu nhập vào dòng chảy ấy sẽ thấy, dưới những lớp sóng ngôn từ có mạch ngầm của riêng xứ Thanh. Tìm hiểu xúc cảm trữ tình trong thơ Thanh Hóa sau 1986, bài viết nhận thấy có bốn hướng xúc cảm chính trước đối tượng trữ tình: Tự hào với truyền thống và cảnh sắc xứ Thanh; Trả nghĩa ân tình quê hương; Những nỗi niềm trước thời cuộc và Tự tình. Bốn hướng trên vừa mang đặc điểm riêng của thơ Thanh Hóa vừa mang đặc trưng chung của thời đại.

BÁN ĐẢO CRIMEA - “VÙNG CHIẾN ĐỊA” QUA CÁC THỜI KỲ LỊCH SỬ

Lê Thanh Thủy — Tue, 30 Jan 2024 04:18:09 +0700

Crimea, hiện nay là một vấn đề thời sự quốc tế được thế giới đặc biệt quan tâm. Nằm ở vị trí chiến lược, gắn liền với các khu vực Đông Nam Âu, Biển Đen và Tây Á, qua các thời kỳ lịch sử, bán đảo Crimea luôn nổi bật là một vị trí đặc biệt quan trọng trên thế giới. Trong lịch sử, hầu như các trung tâm quyền lực lớn của thế giới như Hi Lạp, đế quốc La Mã, đế quốc Mông Cổ, đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ (Ottoman), đế quốc Nga, Liên Xô, phát xít Đức… đều đã từng kiểm soát Crimea. Sau khi Liên Xô tan rã, Crimea trở thành vấn đề tồn tại trong quan hệ ngoại giao giữa 2 nước Nga và Ukraine. Sự kiện Nga sáp nhập Crimea năm 2014 và tình hình xung đột hiện nay giữa Nga và Ukraine càng cho thấy tầm quan trọng của bán đảo này trong sự cạnh tranh chiến lược của các quốc gia liên quan.