MỐI QUAN HỆ GIỮA HÀNH VI HỐI LỘ VÀ QUYẾT ĐỊNH XUẤT KHẨU TẠI VIỆT NAM: HIỆU ỨNG ĐIỀU CHỈNH CỦA SỨC MẠNH ĐÀM PHÁN VÀ CÁC RÀNG BUỘC THỂ CHẾ

Tóm tắt

Bài viết sử dụng dữ liệu doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam trong giai đoạn 2005-2015 để phân tích mối quan hệ giữa hối lộ và quyết định xuất khẩu (XK) của doanh nghiệp (DN). Nghiên cứu này tìm hiểu hối lộ dưới hai dạng: hối lộ bôi trơn (greasing bribery) và hối lộ trục lợi (rent-seeking bribery). Bằng chứng thực nghiệm đã chứng minh giả thuyết về việc hối lộ có thể “bôi trơn bánh xe xuất khẩu” bằng việc chỉ ra ảnh hưởng tích cực của hối lộ bôi trơn đến xác suất DN XK. Ngược lại, hối lộ trục lợi tác động tiêu cực đến XK của DN. Ngoài ra, dưới ảnh hưởng của sức mạnh đàm phán (đại diện là quy mô DN), hành vi hối lộ có sức ảnh hưởng lớn hơn tới quyết định XK của DN có quy mô lớn. Các ràng buộc thể chế (bao gồm tính bất định của chính sách và cạnh tranh không công bằng) cũng cho thấy làm giảm tác động của hành vi hối lộ lên XK.