Vai trò của hương ước trong cộng đồng làng Công giáo vùng đồng bằng sông Hồng

Tóm tắt

Hương ước biểu hiện cho sự dung hòa về quyền lợi giữa làng xã với Nhà nước, giữa “phép nước” và “lệ làng”. Hương ước là những quy ước của một cộng đồng người chung sống trong cùng một làng xã, có vai trò trong việc điều chỉnh, điều hòa quan hệ giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với tập thể, và giữa tập thể này với tập thể khác, nhất là trong làng Công giáo. Do đó, việc cần phải có hương ước để điều chỉnh, hài hòa mối quan hệ, đoàn kết dân tộc, tôn giáo là cần thiết. Là một trong những thành tố văn hóa phi vật thể tạo nên văn hóa làng, hương ước thể hiện sự lắng đọng, gắn kết của phong tục, tập quán, của lối sống văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo mà ông cha ta gây dựng và để lại cho đời sau. Do vậy, việc đánh giá vai trò hương ước, nhất là các mặt tích cực trong lịch sử cũng như hiện tại, nhằm tư vấn, bổ sung hương ước mới, những quy ước mới trong làng xã, thể hiện tính tự nguyện, tính đồng thuận của mỗi người dân trong cộng đồng tôn giáo là thiết thực, nhất là trong bối cảnh đa dạng văn hóa, tôn giáo và biến đổi ở Việt Nam hiện nay.