Cải lương hương chính ở Nam Kỳ từ đầu thế kỷ XX đến năm 1945

Abstract

Nội dung bài viết tập trung làm rõ quá trình cải lương hương chính, tức là quá trình xây dựng hệ thống hành chính phục vụ quản lý làng xã Nam Kỳ qua các Nghị định ban hành năm 1904, 1927, 1944. Theo Nghị định năm 1904, hệ thống này được quy định với 11 vị trí gồm hương cả, hương chủ, hương sư, hương trưởng, hương chánh, hương giáo, hương quản, hương bộ, hương thân, xã trưởng, hương hào. Nghị định năm 1927 bổ sung thêm chánh lục bộ, tăng số thành viên của hương hội lên 12. Nghị định năm 1944 ưu tiên những người có trình độ học vấn tân học, theo đó, những người có bằng cao đẳng tiểu học Pháp - Việt được xem xét bầu vào hội đồng. Quá trình xây dựng hệ thống hành chính cấp làng xã ở Nam Kỳ và một số thay đổi về chức năng nhiệm vụ quyền hạn, cơ cấu của nó từ đầu thế kỷ XX đến năm 1945 cũng được làm rõ thông qua các quy định về bầu cử tuyển chọn hội đồng.