Thành phần hóa học và hoạt tính in vitro kháng nấm Colletotrichum spp. gây bệnh thán thư trên cây trồng của dầu nghệ (Curcuma longa L.).

  • Phạm Trung Hiếu, Lê Đăng Quang
  • Trần Đại Lâm, Phạm Thị Năm
  • Vũ Đình Hoàng
  • Nguyễn Hồng Tuyên
  • Trịnh Thị Hồng
  • Lê Đăng Quang*
Từ khóa: bệnh thán thư, cây vải, Colletotrichum spp., Curcuma longa L., dầu nghệ

Tóm tắt

Quá trình sản xuất curcumin sản sinh ra lượng lớn sản phẩm phụ là nhựa dầu nghệ ở dạng keo, gây ô nhiễm môi trường. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm thu nhận một phần lượng dầu nghệ từ phụ phẩm này và khảo sát hoạt tính kháng nấm hại cây trồng. Dầu nghệ thu được bằng phương pháp chiết phân bố với n-hexan của phần nhựa dầu nghệ thu từ củ nghệ vàng (Curcuma longa L.) thể hiện hoạt tính mạnh đối với các chủng nấm gây bệnh thán thư trên cây vải. Các thành phần dễ bay hơi của dầu nghệ đã được xác định bằng phương pháp sắc ký khí nối ghép khối phổ (GC-MS). Kết quả xác định được 23 hợp chất, trong đó có 4 hợp chất chính là α-zingiberene, α-turmerone, ar-turmerone và β-sesquiphellandrene. Các tác giả cũng đã phân lập thành công chủng nấm Colletotrichum gloeosporioides từ quả vải bị bệnh thán thư thu hái tại Bắc Giang. Đồng thời thử nghiệm hiệu quả kháng 3 chủng nấm gây bệnh thán thư là C. gloeosporioides, C. orbiculare, C. acutatum và 2 chủng nấm khác là Phytophthora infestans, Fusarium oxysporum của dầu nghệ bằng phương pháp poisoned food technique. Kết quả cho thấy, ở nồng độ 1 mg/ml, dầu nghệ cho hiệu quả ức chế cao nhất với chủng nấm C. gloeosporioides (67,9%) phân lập từ quả vải, đối với các chủng nấm còn lại đạt hiệu quả ức chế trong khoảng 41-62%.

Tác giả

Phạm Trung Hiếu, Lê Đăng Quang

Trung tâm Phát triển Công nghệ cao, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Trần Đại Lâm, Phạm Thị Năm

Viện Kỹ thuật Nhiệt đới, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Vũ Đình Hoàng

Viện Kỹ thuật Nhiệt đới, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Nguyễn Hồng Tuyên

Viện Bảo vệ Thực vật

Trịnh Thị Hồng

Học viện Nông nghiệp Việt Nam

Lê Đăng Quang*

Trung tâm Nghiên cứu Triển khai các Hoạt chất Sinh học, Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam

điểm /   đánh giá
Phát hành ngày
2021-06-18