Cấu trúc thị trường ngành khai thác đá trắng tại Việt Nam

Tóm tắt

Đá trắng là một trong số ít loại khoáng sản có trữ lượng lớn, đủ để Việt Nam khai thác công nghiệp trong thời gian dài. Nghị quyết 10-NQ/TW năm 2022 Bộ Chính trị về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng nhấn mạnh đá trắng là một trong những loại khoáng sản chủ đạo để khai thác, chế biến trong tương lai. Nghiên cứu này áp mô hình Cấu trúc - Hành vi - Kết quả để phân tích cấu trúc thị trường của ngành khai thác đá trắng thông qua chuỗi giá trị, từ đó hiểu được vai trò và hành vi của các tác nhân trong chuỗi. Thị trường đá trắng tại Việt Nam gồm bốn chủ thể chính là: doanh nghiệp khai thác; nhà máy chế biến đá ốp lát; nhà máy chế biến bột đá; và doanh nghiệp xuất khẩu. Doanh nghiệp khai thác có số lượng nhiều, đóng vai trò quan trọng nhất trong chuỗi, do các doanh nghiệp này mang lại giá trị chính cho toàn chuỗi. Thị trường đá trắng hiện tại tương đối cạnh tranh. Tuy nhiên, những thách thức trong quản trị ngành đá trắng khiến thị trường có nguy cơ độc quyền, đồng thời gây nên nhiều hậu quả như thiếu quy trình cụ thể trong nâng cấp mỏ, các động tiêu cực của khai thác đến môi trường.