Tổng số quân Thanh tử trận tại nước ta trong trận Quang Trung đại phá quân Thanh mùa xuân năm Kỷ Dậu 1789/Total Qing troops killed in Vietnam during the battle in the early Spring of “Kỷ Dậu” year (1789)

Tóm tắt

Dựa vào các nguồn sử liệu của Trung Quốc, bài viết tìm hiểu về tổng số quân Thanh thực sự tham chiến và tử trận tại nước ta trong trận chiến đầu xuân năm Kỷ Dậu (1789). Về số quân chính quy tham chiến, nhà Thanh điều động 2 đạo quân tiến vào nước ta: Đạo quân Lưỡng Quảng gồm 21.500 người, trong đó đại quân khoảng 12.500 người đóng tại Thăng Long. Đạo quân Vân-Quý 8.000 người, số quân này mới đến Hưng Hóa, nghe tin đại quân ở Thăng Long đại bại nên lập tức rút về. Ngoài lực lượng chính quy còn có lực lượng quân phụ trợ như thổ binh, xưởng dân, dân phu các loại... với số lượng đông đảo hàng chục vạn người.

Về số quân tử trận, căn cứ vào các văn bản tổng kết số quan binh các cấp đã tử trận (trong lần sang đánh An Nam), được hưởng tử tuất và đưa vào thờ ở Chiêu Trung Từ trong Thanh thực lục, thì số quân Thanh tử trận ở nước ta là 11.782 người, trong đó có 188 võ quan các cấp. Đây mới là con số quân chính quy, còn thiệt hại của lực lượng quân phụ trợ như thổ binh, dân binh... không thấy sử sách nhà Thanh đề cập.

ABSTRACT

Based on Chinese historical sources, the article learns about the total Qing troops killed in Vietnam during the battle in the early spring of “Kỷ Dậu” year (1789). Regarding the number of combatant forces, the Qing Dynasty mobilized 2 armies to attack Vietnam: The Lưỡng Quảng army of 21,500 Qing soldiers, including the great army of about 12,500 stationed in Thăng Long, and the Vân-Quý army of 8,000 soldiers who quickly retreated right after the heavy defeat of the great army in Thăng Long. In addition to regular army also have auxiliary forces such as local forces, militia, ect with large numbers of tens thousands of people.

Regarding the number of troops killed in battle, based on the records in the Annals of the Qing Dynasty relating officers and soldiers killed (during the aggression in Annam), subsidized and worshipped in Chiêu Trung temple, the number of Qing troops killed in Vietnam were 11,782, including 188 military offices of various ranks. The documents only deal with the losses of the regular army, not with auxiliary forces such as local forces, militia, etc.