Về công tác vẽ bản đồ, thăm dò đường biển và vận tải công trên biển dưới triều Nguyễn/Map drawing, sea route survey and state transport under the Nguyễn Dynasty

Tóm tắt

Từ ý thức làm chủ lãnh thổ, thông hiểu đường biển để phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng đã khiến các vua Nguyễn cho thực thi nhiều biện pháp có tính thực tiễn cao trong điều kiện hạn chế về kỹ thuật. Đó là việc cho đo vẽ bản đồ, cắm tiêu tại các vùng biển, cửa biển. Ở những vùng xa, các hải đảo thì phái thuyền công sai “thăm dò đường biển”, cắm mốc lưu dấu trên đảo. Tất cả đều phục vụ mục tiêu khẳng định quyền làm chủ trên vùng biển của đất nước. Ngoài ra, hoạt động vận tải công trên vùng biển cũng được thực hiện thường xuyên, hàng năm có nhiều đoàn thuyền vận tải, thuyền công sai được nhà nước phái đi làm nhiệm vụ vận tải hàng hóa, lúa gạo từ các vùng Bắc-Nam về kinh đô. Đó là nhiệm vụ thường xuyên được kết hợp giữa công việc vận tải và tuần tiễu bảo vệ vùng biển. Trên cơ sở tiếp cận các tư liệu từ chính sử triều Nguyễn, bài viết bước đầu phác họa những hoạt động liên quan đến các công tác quan trọng này.

ABSTRACT

 In order to have a thorough grasp of sea route to meet with the demand of economic development and national security, the Nguyễn kings took practical measures in restricted technical conditions, such as the work of drawing maps or setting up landmarks in the waters and estuaries., state boats were dispatched to remote areas and islands to “survey sea route” or set up landmarks. They all served the target of affirming the sovereignty over the waters of the country. In addition, there were regular sea transport activities of both merchant ships and state ships in the waters every year to convey goods and rice from the North and the South to the capital city, combining the tasks of transport and patrol of the protected waters. On approaching historical books of the Nguyễn Dynasty, the author initially outlines those important activities.