Hoan Nam sứ giả Nguyễn Đề xướng họa cùng sứ thần Triều Tiên./Hoan Nam Envoy Nguyễn Đề composed extempore poems with Korean Envoys.

Tóm tắt

Trong lịch sử bang giao của Việt Nam đối với các lân bang, từ xưa, các sứ thần nước ta đã có truyền thống giao hảo với các sứ thần Triều Tiên mặc dù giữa hai nước do khoảng cách địa lý khá xa, giao thông đi lại khó khăn nên chưa từng có điều kiện đặt quan hệ ngoại giao chính thức với nhau. Vì vậy, giao tình giữa các sứ thần Việt Nam với các sứ thần Triều Tiên chỉ xảy ra trên đất Trung Hoa, nhân các cuộc đi sứ đến thiên triều. Từ cuộc giao lưu đầu tiên giữa sứ thần Triều Tiên Từ Cư Chính và sứ thần An Nam Lương Như Hộc cho đến cuộc giao lưu cuối cùng của  Nguyễn Tư Giản (1823 - 1890) với các sứ thần Triều Tiên là Triệu Bỉnh Cảo, Kim Hữu Uyên, Nam Đình Thuận vào năm 1868, thì trong thời trung đại, các sứ thần hai nước Việt - Triều đã có 13 cuộc giao lưu với nhau và có để lại bằng chứng thơ văn trong thư tịch. Trong 13 lần “bang giao hảo thoại” trên, Hoan Nam sứ giả Nguyễn Đề (1761 - 1805), trong hai lần được cử đi sứ sang nhà Thanh (1789 và 1795), đã có sự tiếp xúc thân tình với hai sứ thần Triều Tiên là Phó sứ Lý Nguyên Hanh và Phó sứ Từ Hữu Phòng. Trong cuộc giao lưu này, họ đã có 9 bài thơ xướng họa với nhau, góp phần xứng đáng vào công cuộc giao lưu văn hóa lâu dài, bồi đắp tình cảm hữu nghị giữa hai dân tộc.   ABSTRACT
HOAN NAM ENVOY NGUYỄN ĐỂ COMPOSED EXTEMPORE POEMS WITH KOREAN ENVOYS
In the history of Vietnam's diplomatic relations with neighboring countries, our envoys were often on friendly terms with Korean envoys despite remote geographical distance between the two countries, which made it difficult to establish diplomatic relations with each other. Thus, the friendship between Vietnamese and Korean envoys only occurred in the land of China on the occasion of being sent there. From the first exchange between Từ Cư Chính, the Korean envoy, and Lương Nhữ Hộc, Vietnamese envoy, until the last of Nguyễn Tư Giản (1823 - 1890) with the Korean envoys Triệu Bỉnh Cảo, Kim Hữu Uyên and Nam Đình Thuận in 1868, there were 13 exchanges between the envoys of the two countries, the evidence of which are the poems kept in bibliography. Among 13 “anecdotal relationships”, there were two intimate meeting between  Hoan Nam envoy Nguyễn Đề (1761-1805) and two Korean assistant envoys Lý Nguyên Hanh and Từ Hữu Phòng during his two journeys to Beijing as the King’s envoy (1789 and 1795). In these meetings, they composed nine extempore poems, contributing to the long cultural exchanges and friendship between the two peoples.