Một trăm năm cải lương là năm nào?/What year is the hundred years of Cải lương (Reformed theatre)?

Tóm tắt

Hiện nay, một số nhà nghiên cứu cho rằng thời điểm ra đời của sân khấu cải lương là vào năm 1918, gắn với sự kiện tuồng cải lương Kim Vân Kiều của soạn giả Trương Duy Toản được công diễn lần đầu tiên tại rạp thầy Năm Tú ở Mỹ Tho.Tác giả bài viết này cho rằng, những gì được viết gần đây về lịch sử cải lương còn nhiều nhầm lẫn, thiếu chính xác. Và việc chọn một tiêu chí để kỷ niệm 100 năm cải lương là cần phải xem xét lại.Nếu chọn kỷ niệm cải lương là lúc có đoàn hát hoặc vở diễn đầu tiên thì thời điểm là năm 1917, thời điểm ra đời vở tuồng Vì nghĩa quên nhà của nhóm Cải lương kịch xã ở Sa Đéc. Nếu tiêu chí chọn gánh hát ra đời đầu tiên thì phải là gánh của thầy Năm Thận ra đời năm 1919. Hoặc chọn tuồng có bài ca vọng cổ thì phải chọn vở Kim Vân Kiều của gánh thầy Năm Tú diễn năm 1922. Việc chọn năm 1918 như hiện nay là thiếu cơ sở và hoàn toàn không đúng với lịch sử.
ABSTRACT
WHAT YEAR IS THE ONE HUNDRED YEARS OF CẢI LƯƠNG (REFORMED THEATRE)? 
At present, some researchers believe that Cải lương (Reformed theatre) was born in 1918, which is associated with the occasion when Kim Vân Kiều play by composer Trương Duy Toản was first performed at artist Năm Tú’s theater in Mỹ Tho.The author of this article thinks that what has been written recently about the history of Cải lương is much confused and inaccurate. And the selection of a criterion to celebrate the 100th anniversary of Cải lương needs to be reconsidered. If we choose to celebrate the birth of Cải lương at the time when the first troup or first Cải lương play came into being, the time is the year 1917, when Vì nghĩa quên nhà play was first performed by Cải lương and Drama Group in Sa Đéc. If the birth of the first Cải lương troupe is chosen as a criterian, it is artist Năm Thận’s troupe, which was established in the year 1919. Or if a play with "Vọng cổ" (Nostagia for the past) songs is chosen as a criterian, Kim Vân Kiều play performed by artist Năm Tú’s troupe in 1922 must be chosen. The choosing of the year 1918 as it is today is groundless and not in conformity with history.