Từ đèo Hải Vân đến sông An Cựu - Huế năm 1876./From Hải Vân Col pass to An Cựu River - Huế 1876.

Tóm tắt

Jules Léon Dutreuil de Rhins (1846-1894) là một sĩ quan hải quân Pháp, lại vừa là một nhà thám hiểm và nhà địa lý. Trong những năm 1876-1877, Dutreuil de Rhins sang Việt Nam và đến Huế làm thuyền trưởng chỉ huy tàu hơi nước Scorpion của hải quân triều Nguyễn, một trong năm chiếc tàu do Pháp trao tặng vua Tự Đức sau Hiệp ước Giáp Tuất (1874). Sau ngày rời khỏi Huế, Dutreuil de Rhins đã xuất bản cuốn Nhật ký hành trình về vương quốc An Nam và người An Nam (Le royaume d’Annam et les Annamites: journal de voyage), công bố những ghi chép về vùng đất và công việc ông đã làm tại Việt Nam, với rất nhiều chi tiết bổ ích cho việc nghiên cứu, tham khảo về địa lý, cảnh quan môi trường, văn hóa, xã hội và lịch sử Việt Nam thời cận đại. Bài viết này trích dịch và chú giải đoạn khảo tả con đường bộ từ Đà Nẵng vượt đèo Hải Vân ra đến đầm Cầu Hai và con đường thủy từ đầm Cầu Hai theo dòng sông An Cựu đến Huế trong tác phẩm nói trên để giới thiệu cùng độc giả.
ABSTRACT
FROM HAI VAN PASS TO AN CỰU RIVER - HUẾ IN 1876
Jules Léon Dutreuil de Rhins (1846-1894) was a French naval officer, an adventurer and a geographer. In 1876-1877, Dutreuil de Rhins went to Huế to command the Scorpion steamship, one of five ships offered to Emperor Tự Đức by the French after the Treaty of the Dog (1874). After leaving Huế, Dutreuil de Rhins published the book “The Kingdom of  Annam and the Annamites: Journey Diary” (Le royaume d’Annam et les Annamites: journal de voyage) in  which he recorded the land and the work he had done in Vietnam with useful details for the study or survey about contemporary Vietnam’s geography, environment, culture, society and history.This article translates and annotates the section in the book describing the road from Đà Nẵng passing Hải Vân pass to Cầu Hai Lagoon and the waterway from Cầu Hai Lagoon following An Cựu River to Huế.