Lịch sử quản lý hành chính quần đảo Hoàng Sa/History of Administrative Management of Paracels

Tóm tắt

Trong lịch sử xác lập chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa thời phong kiến, Quảng Nam và Quảng Ngãi là những địa phương đầu tiên chịu trách nhiệm thay mặt chính quyền Trung ương quản lý việc khai thác, kiểm sốt quần đảo này thông qua đội dân binh Hoàng Sa, và từ năm 1816 có thêm quân đội chính quy tham gia.

Đến thời Pháp thuộc, khi Trung Quốc tiến hành các hoạt động xâm phạm quần đảo Hoàng Sa, chính quyền Bảo hộ Pháp và triều đình Huế đã tổ chức lại quần đảo Hoàng Sa thành một đơn vị hành chính và sáp nhập vào tỉnh Thừa Thiên để quản lý chặt chẽ hơn. Dưới thời Việt Nam Cộng hòa, quần đảo Hoàng Sa là một đơn vị hành chính của tỉnh Quảng Nam, cho đến khi bị Trung Quốc chiếm đóng hoàn toàn vào năm 1974.

Không chấp nhận quần đảo Hoàng Sa rơi vào tay Trung Quốc, chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam một mặt liên tục khẳng định trước cộng đồng quốc tế chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam, mặt khác, đã tuyên bố thành lập huyện Hoàng Sa thuộc tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng vào ngày 9/12/1982, và sau khi Đà Nẵng tách khỏi Quảng Nam để trở thành thành phố trực thuộc Trung ương từ ngày 01/01/1997, huyện đảo Hoàng Sa được đặt dưới sự quản lý của chính quyền thành phố Đà Nẵng.

Qua lịch sử quản lý hành chính quần đảo Hoàng Sa, có thể thấy mô hình cử đại diện chính quyền cấp tỉnh phụ trách, hoặc sáp nhập cùng một đơn vị hành chính ở đất liền để quản lý dựa vào cộng đồng địa phương, như đã từng xảy ra ở Quảng Nam năm 1969, đều là những bài học bổ ích rất đáng suy gẫm.

ABSTRACT

In the process of the establishment of the Vietnamese sovereignty over the Paracels in the feudal times, Quảng Nam and Quảng Ngãi were the first provinces to manage the exploitation of the natural resources and control on this archipelago in the name of the central government, the Court. There were even units of regular army engaged here from 1816 on.

In the times of the French colonialist government, when China carried out activities violating the Vietnamese sovereignty of the Paracels, the then part of Vietnam called French Protectorate and the Court of An Nam in Huế restructured the Paracels into an administrative unit to be merged into Thừa Thiên province for better administration. In the times of the Republic of Vietnam in the South, the Paracels is an administrative unit of Quảng Nam province. This administrative state of the archipelago lasted until its occupation in 1974 by China.

Unwilling to forfeit the their ownership of archipelago, the government of the Socialist Republic of Vietnam keep on affirming their undeniable sovereingty over the Paracels, and on the other side have issued a decree to establish the Paracels District belonging to Quảng Nam-Đà Nẵng province since 1 Jan, 1997. After Đà Nẵng was separated from Quảng Nam to become a city governed directly by the central government, the Paracels District was laid under the administration of Đà Nẵng City.

Through the history of the management of the Paracels, we can see that the admistrative structure to appoint a representative of the provincial government to take charge of the archipelago or to turn it into a local administrative unit as was done by Quảng Nam province in 1969 is a good lesson for us to study.