Lược tả về sách “Vãng sứ Thiên Tân nhật ký” của Phạm Thận Duật và “Vãng Tân nhật ký” của Nguyễn Thuật/Description about the Book “Vãng sứ Thiên Tân nhật ký” by Phạm Thận Duật and “Vãng Tân nhật ký” by Nguyễn Thuật
Tóm tắt
Trong cuốn Hà Đình Nguyễn Thuật tác phẩm, tác giả Nguyễn Q. Thắng đã sai khi khẳng định “Vãng sứ Thiên Tân nhật ký” (Nhật ký đi sứ Thiên Tân) là tác phẩm riêng của Nguyễn Thuật.
Theo sự kiểm chứng của nhiều nhà nghiên cứu, đây là tác phẩm của Phạm Thận Duật, còn Nguyễn Thuật là tác giả cuốn “Vãng Tân nhật ký” (Nhật ký đến Thiên Tân). Đây là hai cuốn nhật ký của phái đoàn sứ bộ Việt Nam do Phạm Thận Duật làm chánh sứ, Nguyễn Thuật làm phó sứ, sang Thiên Tân, Trung Quốc năm 1882-1883. Cuốn nhật ký của Phạm Thận Duật đã được dịch toàn văn và công bố ở trong nước từ nhiều năm trước. Riêng cuốn “Vãng Tân nhật ký” của Nguyễn Thuật được hai học giả người Hoa là Nhiêu Tông Di và Trần Kinh Hòa khảo cứu, chú giải cẩn thận, do Trung Văn đại học xuất bản xã xuất bản tại Hương Cảng vào năm 1980.
Hai cuốn nhật ký này sẽ cùng tăng giá trị khi được phối đọc, các tình tiết liên quan sẽ bổ sung cho nhau hoặc hiệu chỉnh qua lại, giúp người đọc có thêm những tư liệu quý để tìm hiểu về giai đoạn lịch sử phức tạp này.
ABSTRACT
In the book “Hà Đình Nguyễn Thuật tác phẩm”, the author is wrong to assert that “Vãng sứ Thiên Tân nhật ký” (A Diary of the Diplomatic Mission to Thiên Tân) is composed by Nguyễn Thuật.
Actually, according to many researchers’ verification, the above work was written by Phạm Thận Duật, while Nguyễn Thuật was the author of “Vãng Tân nhật ký” (A Diary of the Trip to Thiên Tân). These books were written by members of the Vietnamese diplomatic corps on their mission to Thiên Tân, China, in 1882-1883. “Vãng sứ Thiên Tân nhật ký” by Phạm Thận Duật, the envoy and “Vãng Tân nhật ký” by Nguyễn Thuật, deputy envoy. Duật’s diary was translated into Vietnamese in full length and published domestically years ago. As for the other work by Nguyễn Thuật, two Chinese scholars, Nhiêu Tông Di and Trần Kinh Hòa got to carefully study the work and clarify it with notes. Their work was published in Hongkong by “Trung Văn đại học xuất bản xã” in 1980.
If these two diaries are read in coordination with each other, their value will be remarkably enhanced: Comparison of relevant details will help with necessary rectifications and amends, which offers readers access to precious data regarding this complicated historical period.
