Về hai chiếc nghiên mực quý của vua Thiệu Trị và Tự Đức. / On two precious ink slabs of Kings Thiệu Trị and Tự Đức

Tóm tắt

Theo sử sách truyền lại, nhà Nguyễn có hai chiếc nghiên mực quý, một của vua Thiệu Trị và một của vua Tự Đức, cả hai chiếc đều được phong là Tức Mặc Hầu. Tiếc là cả hai món báu vật này hiện nay đã thất lạc, không biết là còn hay mất, hay đã lưu lạc về đâu ? Đã có một số bài viết đề cập đến hai chiếc nghiên cổ thời Nguyễn, với không ít chi tiết ly kỳ về sự diệu dụng, về giá trị nghệ thuật, kèm theo một số giả thuyết theo hướng ‘‘âm mưu’’ (conspiracy theory), gây tranh luận về sự thất tung của cổ vật. Bài viết này nêu lên những chi tiết sai sót hoặc bất hợp lý trong các công trình ấy, qua đó giúp người đọc hiểu được giá trị thật sự của hai chiếc nghiên mực quý thời Nguyễn. ABSTRACT On two precious ink slabs of Kings ThiỆu Trị and TỰ DỨc According to historical records, there were  two precious ink slabs belonged to the Nguyễn Kings, one of Thiệu Trị and the other of Tự Dức, both of which were named Tức Mặc Hầu (Tức Mặc Marquis). Unfortunately, both of them were lost. There have been a number of articles mentioning these two ancient ink slabs under the Nguyễn Dynasty, with thrilling details about their magical uses, and art values, along with some theories in the direction of ‘‘conspiracy theory’’, causing debate about their loss. This article is aimed to raise erroneous or illogical details in these works to make it clear for us about their values.