Dấu hiệu ngữ dụng và văn hóa trong lời cảm thán tiếng Việt
Tóm tắt
Trong phát ngôn có ý nghĩa cảm thán thì ý nghĩa cảm thán luôn được đánh dấu bằng những dấu hiệu giúp cho người nghe, người đọc nhận diện và hiểu được, đó là dấu hiệu cảm thán. Do tất cả các dấu hiệu cảm thán bị chi phối bởi yếu tố văn hóa xã hội, bởi mối quan hệ giữa các kết cấu ngôn từ và người sử dụng cụ thể trong tình huống nói năng cụ thể nên còn gọi là dấu hiệu ngữ dụng và văn hóa trong lời cảm thán. Các dấu hiệu cảm thán này vừa là dấu hiệu đánh dấu hành động cảm thán vừa có thể nói lên các đặc điểm về giao tiếp, văn hóa, tình cảm, cảm xúc phong phú và phức tạp của người nói/viết. Vì vậy, cần phải phân tích sự chi phối của các yếu tố văn hóa xã hội đến tất cả các dấu hiệu cảm thán để hiểu giá trị của lời cảm thán.