ẢNH HƯỞNG CỦA ENSO ĐẾN VCI KHU VỰC NAM TRUNG BỘ, TÂY NGUYÊN VÀ ĐÔNG NAM BỘ

Tóm tắt

Nghiên cứu này nhằm đánh giá các ảnh hưởng của ENSO (the El Niño Southern Oscillation) đến sự phát triển của thực vật qua chỉ số điều kiện thực vật (VCI). Kết quả cho thấy, ENSO đã tác động đáng kể đến khu vực này trong các tháng mùa xuân và mùa đông. Không phải tất các kì EL Niño đều mang tính tiêu cực và các kì La Niña mang tính tích cực đối với sự phát triển của thực vật vùng nhiệt đới này. Mức độ tác động tiêu cực hay tích cực của El Niño và La Niña đến thảm thực vật phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên của từng tiểu vùng và mùa trong năm. Các ảnh hưởng tiêu cực của El Niño đến VCI được thể hiện rõ ở khu vực Tây Nguyên vào các tháng mùa xuân, khu vực phía Nam của Nam Trung Bộ vào các tháng mùa hè. Ảnh hưởng tiêu cực của La Niña xảy ra vào các tháng mùa đông trên phần phía Bắc của Nam Trung Bộ. Trong số các chỉ số giám sát ENSO thì chỉ số Niño đại dương (ONI) có quan hệ tốt nhất với VCI tại đây. Do có thời gian trễ giữa VCI và ONI là 2 tháng nên có thể sử dụng chỉ số này trong cảnh báo sự phát triển của thực vật. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu còn cho thấy, do ENSO ít hoạt động từ tháng 5 đến tháng 7 và thời gian trễ của hoạt động này với VCI khoảng 2 tháng nên các tháng trong mùa thu thực vật tại đây ít chịu ảnh hưởng của ENSO.