Hiệu thế xã hội và xã hội cao áp: trường hợp Việt Nam

Tóm tắt

Điểm xuất phát của vấn đề hiệu thế xã hội ở Việt Nam ngày nay bắt nguồn từ tình trạng bất bình đẳng trong việc phân phối quyền lực xã hội. Một tầng lớp thiểu số nắm giữ tập trung, thâu tóm quá nhiều quyền lực không san sẻ, nhưng lại không thực sự đại diện cho tầng lớp ưu tú xã hội cả về khả năng lẫn tư cách. Trong khi đó, đông đảo quần chúng rất ít có điều kiện và cơ hội tham gia vào việc quản lý xã hội một cách thực chất, không được thụ hưởng hoặc bị tước đoạt nhiều quyền lực dân sự chính đáng. Khoảng cách quyền lực là đầu mối dẫn đến độ chênh lệch không thể chấp nhận được giữa các giai tầng xã hội hiện nay về mức thu nhập kinh tế, tài sản, lối sống và sự thụ hưởng văn hóa. Đó là điều khó chấp nhận đối với những mục tiêu, khẩu hiệu mà chúng ta đã đề ra về việc xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, và văn minh. Trước một xã hội cao thế - cao áp, nếu chúng ta không kịp thời mở những van xả, thực hiện dân chủ đích thực, hướng tới việc giảm thiểu vững chắc hiệu thế xã hội, tiến hành một sự phân phối lại nguồn lực xã hội, tạo điều kiện xây dựng một xã hội hạ thế - hạ áp giàu tính nhân văn, thì các mục tiêu dân chủ - công bằng - văn minh, xã hội không còn bất công, bóc lột và áp bức khó có thể đạt được.