Nghiên cứu tác dụng chống viêm của rễ cây đơn kim (Bidens pilosa L.)
Tóm tắt
Cây đơn kim là cây mọc hoang ở nhiều vùng miền nước ta và một số nước trên thế giới. Thành phần hóa học cây đơn kim có chứa tinh dầu, saponin, flavonoid, polyacetilen, alcaloid, tanin, acid hữu cơ, chất béo. Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu tác dụng chống viêm cấp và ức chế viêm mạn của dịch chiết rễ cây đơn kim.
Nguyên liệu: Rễ cây đơn kim được thu hái tại Yên Lạc - Vĩnh Phúc vào tháng 4- 5 năm 2010. Tên khoa học được xác định là Bidens pilosa L., họ Cúc (Asteraceae). Rễ cây đơn kim sau thu hái được rửa sạch, phơi trong bóng mát, sau đó sấy khô ở 600C, tán thành bột thô. Lấy 300 g bột rễ, đun sôi với 2 lít nước cất trong thời gian 4 giờ. Lọc dịch chiết thu được, loại tạp bằng n-hexan, sau đó cô để được cao lỏng 2:1. Cao lỏng được sử dụng để thử tác dụng chống viêm.
Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp gây viêm cấp gây phù chân chuột bằng carrageenin. Gây dịch rỉ viêm (gây viêm màng bụng) được tiến hành dựa theo nguyên tắc gây viêm cấp bằng carrageenin (polysarcharid) của Martin, A.R., Weidhase & Rhirf Chelmann. Phương pháp gây viêm mạn (gây u hạt).
Xử lý kết quả bằng số trung bình ± sai số chuẩn (M ± SE). Đánh giá ý nghĩa thống kê giữa các lô theo nghiệm pháp "t" của Student dùng Microft Excel với số liệu từng cặp.
Kết quả: Cao lỏng rễ cây đơn kim liều 10 g/kg và 20 g/kg TL chuột có tác dụng chống viêm cấp trên mô hình gây phù bàn chân chuột và trên mô hình gây viêm màng bụng thể hiện làm giảm thể tích dịch rỉ viêm, giảm hàm lượng protein và albumin, giảm số lượng bạch cầu trong dịch rỉ viêm. Mặt khác, cao lỏng rễ cây đơn kim liều 7,5 g/kg và 15 g/kg TL chuột có tác dụng ức chế viêm mạn thể hiện qua làm giảm trọng lượng u hạt.