Phân lập catechin và momor-cerebrosid I từ vỏ thân cây gạo (Bombax malabaricum DC.)

Tóm tắt

Cây  gạo  (Bombax malabaricum DC. ) được biết đến như là một cây thuốc dân gian tại nhiều nước trên thế giới và Việt Nam. Các công trình nghiên cứu trên thế giới  cho thấy trong cây có naphthoquinon, polysaccharid, shamimin, mangiferin và lupeo. Qua nghiên cứu khảo sát bước đầu với cây gạo thu hái tại Hà Nội đã phân lập được một số thành phần từ vỏ thân và lá. Nghiên cứu này tiếp tục mô tả quá trình chiết xuất, phân lập và nhận dạng hai hợp chất từ phân đoạn ethyl acetat chiết xuất từ vỏ thân cây gạo.

Đối tượng nghiên cứu: Vỏ thân của cây gạo,  được thu hái tại Hương Sơn, Mỹ  Đức, Hà Nội, đã được giám định tên khoa học là: Bombax malabaricum DC., họ Gạo (Bombacaceae).

Phương pháp nghiên cứu: Sử dụng sắc ký cột để phân lập các chất. Nhận dạng sơ bộ các chất bằng sắc ký lớp mỏng. Khẳng định cấu trúc của các hợp chất phân lập được dựa trên các dữ liệu  phổ. Sắc ký cột được tiến hành với chất hấp phụ là Silicagel có cỡ hạt là 40-63 µ (230 - 400 mesh) và RP18 YMC, cỡ hạt 30-50 µm. Phổ khối lượng (ESI-MS) được đo trên máy agilent 1100  LC-MSD Trap. Các phổ ¹H-NMR, ¹³C-NMR, DEPT, HSQC, HMBC được đo trên máy Bruker AM500 FT-NMR Spectrometer.

Kết quả: Từ vỏ thân cây gạo đã phân lập được một số hợp chất trong đó có BBV4 (1) là catechin và BBV5 (2) là momor-cerebrosid I. Cấu trúc hóa học của sản phẩm phân lập được xác định bằng các phương pháp phổ khối lượng (MS), phổ cộng hưởng từ hạt nhân một chiều và hai chiều (1D- and 2D- NMR). Đây là lần đầu tiên 2 hợp chất này được phân lập từ chi Bombax.