Khảo sát tình hình sử dụng của amikacin trong điều trị tại một số bệnh viện trên địa bàn Hà Nội
Tóm tắt
Aminoglycosid là nhóm kháng sinh có đặc tính diệt khuẩn phụ thuộc nồng độ và nồng độ thuốc liên quan chặt chẽ với hiệu quả và tính an toàn. Tại Việt Nam, thói quen sử dụng liều theo ống khiến cho liều tính theo mg/kg cân nặng của bệnh nhân dao động rất nhiều. Các hướng dẫn kê đơn hiện nay qui định không thống nhất về chế độ liều của các aminoglycosid cũng gây khó khăn cho bác sỹ trong kê đơn nhóm thuốc này. Ở đây tác giả đã khảo sát tình hình sử dụng của amikacin trong điều trị tại một số bệnh viện nhằm làm rõ sự khác biệt về chỉ định điều trị, phác đồ phối hợp kháng sinh amikacin, liều dùng, cách dùng và biện pháp đã thực hiện để giám sát điều trị.
Phương pháp nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: Bệnh án của các bệnh nhân được điều trị tại 4 bệnh viện (BV) TƯQĐ 108, Bạch Mai, Thanh Nhàn và Xanh Pôn thỏa mãn các tiêu chuẩn loại trừ. Các chỉ tiêu nghiên cứu: Đặc điểm của bệnh nhân nghiên cứu, đặc điểm bệnh lý nhiễm khuẩn, đặc điểm sử dụng kháng sinh aminoglycosid. Xử lý kết quả nghiên cứu: Các dữ liệu thu được từ bệnh được nhập và xử lý bằng phần mềm SPSS 18.0.
Kết quả: Tỷ lệ bệnh nhân sử dụng amikacin được làm xét nghiệm vi khuẩn nhìn chung còn thấp ở hai bệnh viện tuyến thành phố (BV Thanh Nhàn và BV Xanh Pôn) và thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với hai bệnh viện tuyến trung ương BV TW Quân đội và BV Bạch Mai. Đặc biệt, ở BV Xanh Pôn, tỷ lệ bệnh nhân được làm xét nghiệm vi khuẩn rất thấp (<5%). Ở các bệnh viện khảo sát, tỷ lệ sử dụng amikacin đơn độc chỉ chiếm < 3%. Phác đồ 2 kháng sinh chiếm tỷ lệ rất cao trong đó chủ yếu amikacin được phối hợp với kháng sinh nhóm betalactam. Liều dùng và chế độ liều: Việc chỉ định điều trị và chế độ liều không thống nhất giữa các BV; không áp dụng cách đưa liều tải và hiệu chỉnh liều. Các thông tin liên quan đến đánh giá chức năng thận như xét nghiệm creatinin trước khi điều trị amikacin đều rất cao (>90%) ở cả 4 bệnh viện khảo sát và khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa các bệnh viện. Tỷ lệ có giám sát trong điều trị rất cao ở BV Thanh Nhàn (93%), khá cao ở BV Bạch Mai (75%) và thấp nhất ở BV Xanh Pôn và BV TW Quân đội 108 (khoảng 1/3 tổng số bệnh án cần giám sát).