Tổng hợp các dẫn chất trung gian trong qui trình tổng hợp levalbuterol
Abstract
Salbutamol từ lâu đã được dùng trong điều trị hen suyễn, được sử dụng rộng rãi và có hiệu quả. Salbutamol là một hỗn hợp racemic gồm 2 đồng phân hữu truyền và tả truyền. Thuốc này có tác dụng phụ là gây bồn chồn và làm nhịp tim không đều. Nhưng khi tách riêng loại đồng phân tả tuyền (levalbuterol) thì hoạt tính tăng lên, chỉ cần dùng 1/8 liều so với salbutamol, nên giảm được tác dụng phụ trong khi vẫn tăng hiệu quả điều trị. Nhằm tạo nguồn nguyên liệu hóa dược cho sản xuất thuốc phù hợp với điều kiện Việt Nam, nghiên cứu tổng hợp các chất trung gian trong qui trình tổng hợp levalbuterol để tạo cơ sở ban đầu cho nghiên cứu qui trình tổng hợp levalbuterol, chất có hiệu quả cao trong điều trị hen suyễn và hạn chế được tác dụng phụ.
Nguyên liệu: Methyl salicylat, acetyl clorid, nhôm clorid, benzyl bromid, N-bromosuccinimid (NBS), dimethylformamid (DMF), acetonitril, kali carbonat có xuất xứ từ Merck và Aldrich, các dung môi khác như cloroform, diclorometan (DCM), 1,2-dicloroetan, ethyl acetat,...có nguồn gốc Trung Quốc và đạt tiêu chuẩn phòng thí nghiệm.
Phương pháp nghiên cứu: Tổng hợp các dẫn chất trung gian levalbuterol : methyl 5-acetyl salicylat (SP1), methyl 5-acetyl-2-benzyloxy benzoat (SP2), methyl 2-benzyloxy-5-bromoacetyl benzoat (SP3).
Kết quả: Ba sản phẩm trung gian nằm trong chuỗi phản ứng điều chế levalbuterol đã được tổng hợp thành công với hiệu suất phản ứng thu được khác nhau. Đồng thời các sản phẩm trung gian này được xác định các đặc tính vật lý đặc trưng cũng như chứng minh cấu trúc thông qua các phương pháp hoá lý hiện đại như IR, MS, 1H-NMR. Các phản ứng tiếp theo sẽ được tiếp tục nghiên cứu để cho ra sản phẩm cuối: levalbuterol, một thuốc cắt cơn hen hữu hiệu với liều thấp và ít tác dụng phụ.