Xây dựng quy trình chiết xuất và phương pháp định lượng stigmasterol trong thân rễ cây ráy (Alocasia odora (Roxb.) C. Koch) bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao

Tóm tắt

Hiện nay, xu hướng và yêu cầu tiêu chuẩn hóa chất lượng dược liệu theo WHO nói chung cũng như ở Việt Nam nói riêng là phải xây dựng được quy trình xác định hàm lượng hoạt chất hoặc chất đặc trưng chiếm tỷ lệ lớn trong dược liệu. Vì vậy, trong bài báo này, chúng tôi giới thiệu kết quả nghiên cứu phương pháp định lượng stigmasterol trong cây ráy bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC).

Phương pháp nghiên cứu:

-       Xử lý mẫu nghiên cứu.

-       Khảo sát hệ dung môi triển khai sắc kí lớp mỏng định tính stigmasterol.

-        Xây dựng quy trình chiết stigmasterol toàn phần bằng phương pháp chiết Soxhlet.

-       Xây dựng phương pháp định lượng stigmasterol trên HPLC: Quy trình phân tích HPLC được xây dựng, tối ưu hoá các thông số tỷ lệ pha động, pH, tốc độ dòng, bước sóng phát hiện, thẩm định tính tương thích hệ thống, độ tuyến tính, độ lặp lại, độ đúng (tỷ lệ phục hồi) và giới hạn định lượng.

Kết quả:

Đã xây dựng được quy trình chiết xuất stigmasterol toàn phần (dạng tự do và kết hợp) bằng chiết Soxhlet sau 5 h với cloroform, hiệu suất chiết được kiểm soát bằng phát hiện vết stigmasterol trong dịch chiết thuỷ phân trên TLC với hệ dung môi triển khai là n-hexan/ethyl acetat (8:2), phát hiện bằng thuốc thử Liebermann-Burchard. Quy trình định lượng stigmasterol trong dịch chiết thuỷ phân  được thực hiện bằng HPLC trên cột C8, nhiệt độ cột 30 ± 1⁰C, pha động ACN/đệm phosphat 0,025 M (93:7), pH=4,8, tốc độ dòng 1 ml/phút, thể tích tiêm 20 μl, λ_max=195 nm. Phương pháp phân tích cho tính tương thích hệ thống cao (RSD% < 2%) và được đánh giá thẩm định tốt (tính đặc hiệu, độ tuyến tính (10-300 ppm), độ đúng, độ chính xác đạt yêu cầu, LOQ = 10 ppm). Phương pháp này có thể áp dụng để đánh giá chất lượng của cây ráy nói riêng và các dược liệu chứa phytosterol nói chung.