Nghiên cứu tác dụng chống oxy hóa của nụ vối (Cleistocalyx operculatus (Roxb.) Merr. et Perry, Myrtaceae)
Tóm tắt
Cây vối (Cleistocalyx operculatus (Roxb.) Merr. et Perry) thuộc họ Sim (Myrtaceae), là cây mọc dại hoặc được trồng, phân bố ở Thái Lan, Việt Nam, Lào và Trung Quốc. Các nghiên cứu trước đây cho thấy trong nụ vối có chứa các thành phần hoá học như: chalcon, triterpen, terpen với hoạt tính sinh học như chống u, ức chế enzym ATPases. Nhân dân thường dùng nụ vối làm nước uống hằng ngày với tác dụng thanh nhiệt, tiêu thực. Hiện chưa có tài liệu nào nghiên cứu tác dụng chống oxy hoá và sự liên quan tác dụng với hàm lượng phenol toàn phần của nụ vối. Vì vậy, nghiên cứu về hoạt tính này góp phần bổ sung thêm tác dụng sinh học và giải thích về công dụng của nụ vối dùng trong dân gian.
Nguyên liệu: Nụ vối được mua ở 74 Hàng Chiếu.
Phương pháp nghiên cứu: Lấy 50 g nụ vối đun cách thuỷ với methanol. Gộp dịch chiết, đuổi hết dung môi ở 50o C, dưới áp suất thấp đến khô được cao methanol toàn phần. Làm như trên với với dịch chiết nước, được cao nước toàn phần. Cao methanol và cao nước toàn phần được pha loãng trong methanol để thử hoạt tính.
Dịch chiết methanol và nước của nụ vối đã được đánh giá tác dụng chống oxy hoá in vitro bằng các phương pháp thí nghiệm như thử tác dụng loại bỏ gốc DPPH, gốc cation ABTS•+, ức chế quá trình peroxy hoá lipid màng tế bào và ức chế enzym lipoxygenase. Xác định phenolic toàn phần.
Kết quả:
Hoạt tính chống oxy hoá mạnh của cả hai dịch chiết nụ vối. Dịch chiết nước có tác dụng dập tắt gốc tự do DPPH và ABTS•+ mạnh hơn dịch chiết methanol vì hàm lượng phenolic toàn phần trong dịch chiết nước cao hơn dịch chiết methanol. Tác dụng ức chế quá trình peroxy hoá lipid và lipoxygenase của dịch chiết methanol tốt hơn dịch chiết nước, điều này phù hợp với những nghiên cứu về thành phần hoạt chất của nụ vối. Kết quả nghiên cứu này góp phần làm sáng tỏ các tác dụng trong dân gian việc sử dụng nụ vối.