Kiểm nghiệm rau đắng và rau đắng biển bằng phương pháp hiển vi

Tóm tắt

Rau đắng là một loại dược liệu quen thuộc với người dân Việt Nam, được sử dụng rất phổ biến để làm thuốc, rau ăn. Ở các địa phương tên rau đắng được dùng để chỉ một số loài khác nhau, trong đó có vài loài có giá trị sử dụng cao, đã và đang được thế giới quan tâm như rau đắng họ Rau răm (Polygonaceae), rau đắng đất thuộc họ Rau đắng đất (Aizoaceae), rau đắng biển thuộc họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae), rau đắng nước thường gọi là rau xương cá thuộc họ Cẩm chướng (Caryophyllaceae). Do đều được gọi là rau đắng nên trên thực tế sử dụng nhiều khi bị nhầm lẫn.

Các cây này khi còn tươi có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường, nhưng khi đã khô chế biến, sản xuất thành các chế phẩm thì rất khó phân biệt. Bài báo này xây dựng cơ sở dữ liệu để phân biệt rau đắng và rau đắng biển đang được sử dụng trên thị trường ở dạng dược liệu hay chế phẩm.

Quan sát, chụp ảnh cây tại thực địa; quan sát, phân tích, chụp ảnh cơ quan sinh sản, giám định tên khoa học của cây. Làm vi phẫu và soi bột dược liệu.

Kết quả nghiên cứu

- Căn cứ vào các đặc điểm hình thái đã xác định mẫu nghiên cứu là rau đắng - Polygonum aviculare L., họ Rau răm (Polygonaceae) và rau đắng biển - Bacopa monnieri (L.) Wettst., họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae).

- Có thể phân biệt các loài rau đắng ở dạng tươi, khô, dạng bột bằng đặc điểm hình thái, vi phẫu, bột. Các đặc điểm này đã được tập hợp thành bộ dữ liệu làm cơ sở để xây dựng các chuyên luận kiểm nghiệm dược liệu.