Nghiên cứu tổng hợp 3,5-diiodo-L-thyronin từ L-tyrosin làm nguyên liệu tổng hợp hormon giáp trạng
Tóm tắt
Levothyroxin (T4) và liothyronin (T3) là hai hormon quan trọng được tuyến giáp sản xuất. Hiện nay, có rất nhiều chế phẩm thuốc của hai hormon này dùng điều trị suy giáp nhưng chủ yếu có nguồn gốc tổng hợp, so với bột giáp đông khô từ động vật, chúng có hoạt tính mạnh, hiệu quả điều trị cao, ít gây dị ứng, phân liều chính xác, ít bị nấm mốc và ổn định. Một trong những phương pháp tổng hợp hormon giáp trạng phổ biến hiện nay là đi qua trung gian 3,5-diiodo-L-thyronin (T2) bằng phản ứng iodo hóa tạo T3 và T4. Nhằm tạo nguyên liệu cho việc tổng hợp 2 hormon này, tác giả tiến hành nghiên cứu tổng hợp 3,5-diiodo-L-thyronin từ L-tyrosin với mục tiêu tạo được nguồn nguyên liệu quan trọng trong tổng hợp hormon giáp trạng.
Phương pháp nghiên cứu
L-tyrosin thu được từ dịch thủy phân các nguồn keratin khác nhau (sừng, móng, tóc...) và các hóa chất cần thiết khác được nhập từ Công ty Merck hoặc Sigma-Aldrich. Quá trình tổng hợp gồm: Tổng hợp 3,5-dinitro-N-acetyl-L-tyrosin ethyl ester qua các giai đoạn: Tổng hợp 3,5-dinitro-L-tyrosin. Tổng hợp 3,5-dinitro-N-acetyl-L-tyrosin, Tổng hợp 3,5-dinitro-N-acetyl-L-tyrosin ethyl ester (1a, ),Tổng hợp 3,5-dinitro-4-p-methoxyphenoxy -N-acetyl-L-phenylalanin ethyl ester (2a) và Tổng hợp 3,5-diamino-4-p-methoxyphenoxy -N-acetyl-L-phenylalanin ethyl ester (3a),Tổng hợp 3,5-diiodo-4-p-methoxyphenoxy -N-acetyl-L-phenylalanin ethyl ester (4a) và tổng hợp 3,5- diiodo-L- thyronin. Cấu trúc của 3,5-diiodo-L-thyronin và các chất trung gian đều được khẳng định cấu trúc bằng các phương pháp phổ IR, MS, 1H-NMR và 13C-NMR. Trên phổ IR đều xuất hiện dao động hóa trị đặc trưng cho các nhóm chức tương ứng với từng chất. Phổ khối lượng của tất cả các chất cho pic đúng với số khối của phân tử. 1H-NMR và 13C-NMR cho các tín hiệu proton và carbon phù hợp với công thức cấu tạo.
Kết quả
Đã xây dựng được quy trình tổng hợp 3,5-diiodo-L-thyronin từ L-tyrosin - nguyên liệu quan trọng để tổng hợp hormon giáp trạng. Hiệu suất chung của toàn bộ quá trình tổng hợp khoảng 37,02%, toàn bộ quá trình phản ứng không xảy ra quá trình racemic hóa. Quy trình tổng hợp có nhiều ưu điểm hơn các quy trình tổng hợp khác.