Xây dựng phương pháp nhận dạng đồng thời methadon, 6-monoacetylmorphin, morphin trong mẫu nước tiểu
Tóm tắt
Có nhiều phương pháp cai nghiện heroin đang áp dụng ở nước ta, trong đó có "liệu pháp methadon". Mỗi bệnh nhân có tình trạng, mức độ nghiện khác nhau và đáp ứng liều khác nhau với methadon, do đó cần đo liều dựa trên đáp ứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm nước tiểu.
6-monoacetylmorphin (6MAM) là sản phẩm chuyển hóa trung gian và là "dấu vân tay" phân biệt việc sử dụng heroin so với các opiat khác. Tuy nhiên, 6MAM chỉ tồn tại một thời gian nhất định trong nước tiểu và bị chuyển hóa thành Morphin. Vì vậy, trong giai đoạn dò liều của liệu pháp methadon để biết bệnh nhân còn sử dụng heroin không, cần xét nghiệm đồng thời Methadon, 6MAM, Morphin. Sắc ký khí là một trong các thiết bị phân tích hiện đại, được sử dụng nhiều trong phòng thí nghiệm giám định các chất ma túy ở hầu hết các nước trên thế giới và ở nước ta. Đề tài tiến hành với mục tiêu xây dựng phương pháp nhận dạng đồng thời Med, 6MAM và Mor trong nước tiểu bằng kỹ thuật sắc ký khí với detecto FID phục vụ cho việc giám sát quá trình cai nghiện bằng liệu pháp methadon.
Phương pháp nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Methadon (Med), 6MAM, Morphin (Mor) tự do trong mẫu nước tiểu
Chuẩn bị mẫu: Các dung dịch chuẩn gốc; Dung dịch nội chuẩn; Mẫu trắng; Mẫu nước tiểu khảo sát; Mẫu thực tế;
Phương pháp tách chiết:
+ Chiết lỏng-lỏng: khảo sát 2 yếu tố chính (dung môi và pH). Mỗi phép khảo sát lặp lại 5 lần lấy kết quả trung bình
+ Khảo sát với 5 dung môi: ethylacetat (EtAc), dicloromethan (DCM), diethyl ether (Ete), cloroform (Clof), Toluen.
+ Khảo sát ở 5 giá trị pH: 7, 8, 9, 10, 11 bằng các hệ đệm
Kết quả
Đã xây dựng phương pháp phát hiện đồng thời Med, 6MAM, Mor trong mẫu nước tiểu bằng chiết lỏng - lỏng và phân tích trên GC-FID. Kết quả thẩm định cho thấy phương pháp có tính đặc hiệu, phù hợp để định tính đồng thời 3 chất Med, 6MAM, Mor trong nước tiểu với giới hạn phát hiện thứ tự là 9,4; 67; 46 μg/l nước tiểu. Áp dụng với 12 mẫu thực tế đã phát hiện 2 mẫu nước tiểu bệnh nhân vẫn sử dụng heroin trong giai đoạn dò liều của liệu pháp methadon.