Bước đầu xây dựng quy trình nhân giống in vitro cây đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa L. Harms)

Tóm tắt

Cây đinh lăng lá nhỏ có tên khoa học là Polyscias fruticosa L. Harms, thuộc họ Ngũ gia bì (Araliaceae), là một cây thuốc quý được sử dụng nhiều để làm thuốc ở Việt Nam. Đinh lăng là cây dạng bụi cao 1- 2 m, vỏ thân màu trắng nhạt, nhẵn, có phân cành thấp, thân có mang những vết sẹo, lá hình chữ V và những nốt lỗ vỏ, vỏ mùi thơm nhẹ; có chứa các alcaloid, glucosid, saponin, flavonoid, tanin, vitamin B1 các acid amin trong đó có lysin, systein, và methionin .... Đinh lăng được trồng bằng phương pháp giâm hom, thu hoạch sau 3 - 5 năm. Phương pháp này đơn giản và thuận lợi để phát triển trong nhân dân nhưng có những hạn chế như: khó thu được lượng hom lớn để trồng trên diện rộng; không chọn được giống tốt do số hom thu được từ một cây có hạn. Nhu cầu thị trường ngày càng cao, đòi hỏi phải phát triển các vùng trồng qui mô lớn. Chính vì thế, nghiên cứu nhân giống in vitro cây đinh lăng với hệ số nhân chồi cao là hết sức cần thiết nhằm đáp ứng được yêu cầu này. 

Phương pháp nghiên cứu

Nguyên liệu: Chồi non và đoạn thân mang chồi ngủ của cây đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa L. Harms)

     Sử dụng đỉnh sinh trưởng và đoạn thân mang mắt ngủ làm nguồn vật liệu khởi đầu; Nghiên cứu tạo mẫu sạch tái sinh in vitro; Nghiên cứu ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng tái sinh chồi; nghiên cứu tạo đa chồi.

Kết quả

     Đã bước đầu xây dựng được quy trình nhân giống cây đinh lăng lá nhỏ bằng phương pháp nuôi cấy mô - tế bào. Với những kết quả nghiên cứu này, có thể hoàn thiện thành một quy trình nhân giống đinh lăng với hệ số nhân chồi cao, chất lượng cây con tốt và đáp ứng nhu cầu về nguồn nguyên liệu cho ngành sản xuất dược phẩm. Sử dụng nguồn vật liệu ban đầu là chồi, qua quá trình khử trùng, sau 2 tuần cho tỷ lệ mẫu sạch tái sinh cao nhất là 73,33%. Các mẫu sạch được tái sinh tốt nhất và nhanh nhất trên môi trường MS có bổ sung BAP 2 mg/l và IBA 0,5 mg/l. Trong môi trường tạo đa chồi (tăng các chất khoáng đa lượng trong môi trường MS lên 1,5 lần và bổ sung 2 mg/l BAP), 100% mẫu cấy tạo đa chồi và số chồi trung bình đạt 7,13 chồi/ mẫu, chất lượng chồi tốt sau 6 tuần nuôi cấy.