Khảo sát tác dụng kháng vi sinh vật của cây lục bình (Eichhornia crassipes (Mart.) Solms

Tóm tắt

Kháng sinh có nguồn gốc tổng hợp hay bán tổng hợp thường có độc tính cao, nhiều tác dụng phụ không mong muốn và dễ xảy ra tình trạng kháng thuốc. Do đó, việc tìm kiếm các hợp chất thiên nhiên, đặc biệt từ các bài thuốc dân gian, có hoạt tính kháng khuẩn luôn được quan tâm vì tính an toàn, ít tác dụng phụ của chúng. Cây lục bình (Eichhornia crassipes (Mart). Solms) từ lâu đã được người dân biết đến như là một loài cây có nhiều công dụng như dùng làm thức ăn cho người, vật nuôi, làm phân bón hoặc dùng làm thuốc chữa sưng tấy, viêm đau. Ngoài ra, nhờ khả năng hấp thu một số kim loại nặng mà lục bình được sử dụng để giảm ô nhiễm môi trường, nhất là môi trường nước. Ở Việt Nam, cây lục bình có xuất xứ từ Brasil, được du nhập và trồng làm cảnh ở Hà Nội từ năm 1905. Do điều kiện sống phù hợp nên lục bình sinh sản rất nhanh, phổ biến ở ao, hồ, kênh, rạch trong cả nước. Hiện nay, lục bình chủ yếu đượctập trung nghiên cứu về tác dụng xử lí môi trường và chống ô nhiễm nguồn nước. Trên thế giới, một vài nghiên cứu cũng đã đề cập đến khả năng kháng vi sinh vật của lục bình. Vì vậy, nghiên cứu này nhằm khảo sát in-vitro tác dụng kháng vi sinh vật của cây lục bình thu hái từ một số môi trường tại Việt Nam.

Kết quả:Lục bình sống ở môi trường nước đứng có hoạt tính kháng khuẩn tốt hơn so với ở môi trường nước chảy. Ở cây lục bình, căn hành có thể là bộ phận chứa nhiều hoạt chất kháng khuẩn nhất và có phổ kháng khuẩn tương đối rộng trên cả vi khuẩn Gram (+) và Gram (-). Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy cao lục bình có khả năng kháng vi khuẩn Gram (+) tốt hơn kháng vi khuẩn Gram (-), ngay cả với chủng MRSA. S. aureus là chủng vi khuẩn nhạy cảm nhất trong khi E. coli lại là chủng có độ nhạy thấp nhất, thấp hơn cả P. aeruginosa là chủng có tỉ lệ đề kháng cao với nhiều loại kháng sinh trong lâm sàng. Với kết quả thử nghiệm hoạt tính kháng vi sinh vật in vitro thu được có thể giải thích một số bài thuốc trong dân gian đã sử dụng cây lục bình để chữa các nhiễm khuẩn ngoài da. Tiếp tục nghiên cứu này, cao lục bình sẽ được tiến hành đánh giá khả năng kháng khuẩn in vivo với định hướng sử dụng làm chế phẩm dùng ngoài da hay dùng trong điều trị nhiễm trùng đường hô hấp.