Ứng dụng mô phỏng Monte Carlo trong lựa chọn liều dùng amikacin cho trẻ em dưới 1 tuổi tại Bệnh viện Nhi trung ương

Tóm tắt

Từ khi ra đời đến nay, chế độ liều của aminosid đã thay đổi đáng kể dựa trên các nghiên cứu liên quan dược động học/dược lực học (PK/PD). Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy khi tăng chỉ số Cpeak/MIC lên thì tăng được tính an toàn và hiệu quả có thể không thay đổi hoặc tăng. Lựa chọn liều dùng phù hợp của các kháng sinh nhóm aminoglycosid là yếu tố quan trọng để đạt được thành công cả về lâm sàng và vi sinh trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Với amikacin, chỉ số Cpeak/MIC trong khoảng 8-10 là tối ưu. Tại Bệnh viện Nhi TW, kết quả khảo sát sử dụng amikacin cho thấy mức liều trong các phác đồ điều trị cho trẻ em là khoảng 15 mg/kg/24 giờ ở tất cả mọi lớp tuổi. Đây là mức liều kinh điển chung cho mọi đối tượng, chưa tính đến đặc điểm khác biệt về dược động học, đặc biệt là thể tích phân bố (Vd) ở trẻ em và độ nhạy cảm của vi khuẩn tại cơ sở điều trị.  Mô phỏng Monte Carlo là một kỹ thuật thống kê trong đó sử dụng dữ liệu về dược động học-dược lực học (PK/PD) và nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) của quần thể nghiên cứu, từ đó xác định các mức liều dùng phù hợp. Mục tiêu của đề tài này là:

1. Xác định các thông số dược động học của amikacin trên đối tượng nghiên cứu.

2. Xác định MIC của quần thể vi khuẩn G (-) gây bệnh thường gặp tại bệnh viện.

3. Ứng dụng mô phỏng Monte Carlo để thiết lập chế độ liều dùng amikacin cho trẻ em dưới 1 tuổi để đạt đích PK/PD.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:

Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên các bệnh nhi từ mới sinh (sinh đủ tháng và có cân nặng ≥ 2,5 kg) cho tới 1 tuổi được sử dụng amikacin với mức liều 15 mg/kg/24 giờ. Các kết quả nồng độ thuốc trong máu được sử dụng để tính toán các thông số dược động học (Vd, ke) của bệnh nhânnghiên cứu theo phương pháp Sawchuck-Zaske. Mô phỏng Monte Carlo được ứng dụng để xác định 2 chỉ số sau: PTA (Pharmcodynamic target attainment); CFR (Cumulative fraction of response);

Kết quả:

            Đã xác định được các thông số dược động học (Vd, ke, Cl, t_1/2) của amikacin ở trẻ dưới 1 tuổi tại Việt Nam. Kết quả này có thể được sử dụng trong thiết kế liều dùng và giám sát điều trị amikacin cho trẻ em ở lứa tuổi này.

            Vi khuẩn Gr (-) gây bệnh thường gặp có MIC amikacin từ 4 - 6 chiếm tỉ lệ cao.

            Mô phỏng Monte Carlo cho thấy: mức liều hiện tại (15 mg/kg) khó đảm bảo hiệu quả điều trị trên bệnh nhân. Mức liều 20 mg/kg cho khả năng đạt hiệu quả điều trị trên hầu hết ( >80%) vi khuẩn có MIC 4 - 6 và làm tỉ lệ tích lũy đáp ứng tăng rõ rệt.