Nghiên cứu tác dụng chống viêm và giảm đau của cao phần dưới mặt đất cây lạc tân phụ

Abstract

Cây lạc tân phụ có tên khoa học là Astilbe rivularis Buch.-Ham. ex D. Don, thuộc họ Thường sơn (Saxifragaceae). Lạc tân phụ được phân bố ở Việt Nam, Nepal, Bhutan, Pakistan, Bắc Ấn Độ, Trung Quốc, Bắc Myanmar, Indonesia, Lào, Thái Lan, Philippines trên những vùng núi có độ cao khoảng 900-3200 m. Rễ, thân rễ của lạc tân phụ có tác dụng hoạt huyết, tiêu bầm, khu phong, trừ thấp, chỉ thống, được dùng để chữa trị phong thấp nhức mỏi, chấn thương, viêm dạ dày mãn tính, lở chảy nước vàng. Ở Việt Nam, A. rivularis là loài duy nhất thuộc chi Astilbe và đến nay chưa được nghiên cứu về tác dụng sinh học. Trong bài báo này, công bố kết quả nghiên cứu tác dụng chống viêm, giảm đau của cao chiết phần dưới mặt đất của cây lạc tân phụ mọc ở Việt Nam, nhằm góp phần sáng tỏ công dụng của dược liệu được sử dụng trong dân gian.

Nguyên liệu:

Cây lạc tân phụ (A. rivularis) được thu hái tại xã Bản Khoang, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Mẫu cây đã được giám định tên khoa học. Dược liệu dùng cho nghiên cứu là phần dưới mặt đất (rễ và thân rễ) của cây lạc tân phụ được chiết thành cao khô bằng dung môi ethanol (hiệu suất 6,42%, độ ẩm 1,5%).

Phương pháp nghiên cứu:

            + Đánh giá tác dụng chống viêm cấp trên mô hình gây phù bàn chân chuột bằng carrageenan;             + Đánh giá tác dụng chống viêm mạn trên mô hình gây u hạt thực nghiệm bằng viên bông;             + Đánh giá tác dụng giảm đau trung ương trên mô hình mâm nóng;             + Đánh giá tác dụng giảm đau ngoại vi trên mô hình gây đau quặn bằng acid acetic;

Kết quả:

            Cao chiết phần dưới mặt đất của cây lạc tân phụ có tác dụng chống viêm cấp trên mô hình gây phù bàn chân chuột bằng carrageenan ở mức liều 80 mg/kg chuột tại thời điểm 1 giờ, 3 giờ và 5 giờ sau khi gây viêm. Đồng thời cao chiết phần dưới mặt đất của cây lạc tân phụ liều 80 mg/kg cũng thể hiện tác dụng chống viêm mạn, giảm đau ngoại vi trên chuột thực nghiệm.