Khảo sát liều dùng và nồng độ tacrolimus ở bệnh nhân sau ghép thận tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Tóm tắt

Tacrolimus được đưa vào sử dụng từ năm 1993 và hiện đang là chất ức chế calcineurin lựa chọn đầu tay cho phác đồ chống thải ghép sau ghép tạng nói chung, trong đó có ghép thận. Là thuốc ức chế miễn dịch có khoảng điều trị hẹp cùng với sự biến thiên lớn về dược động học và đáp ứng điều trị giữa các cá thể nên việc giám sát điều trị dựa trên nồng độ thuốc trong máu (Therapeutic drug monitoring = TDM) là yêu cầu bắt buộc trong quá trình sử dụng tacrolimus cho bệnh nhân. Các khuyến cáo hiện tại thống nhất giám sát nồng độ đáy C₀ của tacrolimus với mục tiêu duy trì nồng độ này trong khoảng 5-15 ng/mL để đảm bảo tối ưu hiệu quả chống thải ghép và giảm thiểu độc tính trên thận của thuốc. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục tiêu đánh giá khả năng đạt nồng độ C₀ theo khuyến cáo của tacrolimus và phân tích một số ảnh hưởng đến khả năng đạt nồng độ này ở bệnh nhân sau ghép thận tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

Nội dung nghiên cứu

- Liều dùng của tacrolimus trong thời gian sau ghép thận.

- Đánh giá nồng độ đáy C₀ của tacrolimus theo khuyến cáo Châu Âu (2009).

- Biến thiên trong cùng cá thể (IIV) về nồng độ đáy C₀ của tacrolimus sau ghép thận.

- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới nồng độ đáy C₀ của tacrolimus.

Kết luận

Kết quả nghiên cứu phản ánh thực trạng sử dụng tacrolimus trong điều trị sau ghép thận thông qua giám sát nồng độ thuốc trong máu cho thấy sự dao động lớn giữa các cá thể và trong cùng cá thể về nồng độ đáy tacrolimus, tỷ lệ đạt nồng độ đáy mục tiêu theo khuyến cáo thấp có thể gây tác động bất lợi đến tiên lượng sau ghép của bệnh nhân. Liều dùng là yếu tố độc lập duy nhất ảnh hưởng đến nồng độ đáy và sự giảm dần liều theo thời gian là nguyên nhân chính làm giảm khả năng đạt nồng độ đáy mục tiêu. Kết quả này khẳng định tầm quan trọng của giám sát nồng độ thuốc trong máu trong theo dõi hiệu quả và độ an toàn của thuốc UCMD và sự cần thiết phối hợp giữa dược sĩ lâm sàng với bác sĩ điều trị để hiệu chỉnh liều tacrolimus kịp thời dựa trên nồng độ đáy.