Nghiên cứu tối ưu hóa quy trình điều chế doxophyllin từ dyphyllin

Tóm tắt

Theophyllin là một methylxanthin được chiết xuất từ lá trà và xác định cấu trúc vào năm 1888, đến năm 1902 được sử dụng trong lâm sàng như là thuốc lợi tiểu và 20 năm sau được sử dụng trong điều trị hen suyễn. Tuy nhiên, ngày nay theophyllin không còn là lựa chọn hàng đầu trong điều trị bởi vì khoảng trị liệu hẹp, phải luôn theo dõi nồng độ thuốc và đặc biệt là có nhiều tác dụng phụ lên tim mạch. Doxophyllin là một dẫn xuất mới trong nhóm methylxanthin. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh doxophyllin có hiệu quả trên lâm sàng với khoảng trị liệu rộng và đồng thời hạn chế được tác dụng phụ lên tim mạch, ít tương tác thuốc hơn so với theophyllin. Vì thế, để chủ động được nguồn nguyên liệu trong nước, đề tài nghiên cứu điều chế doxophyllin từ dyphyllin được thực hiện nhằm phác thảo một quy trình phù hợp có thể áp dụng để điều chế nguồn nguyên liệu cho hiệu suất cao.

Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp tổng hợp doxophyllin từ dyphyllin: Giai đoạn 1: Tổng hợp theophylin-7-acetaldehyd từ dyphyllin; Giai đoạn 2:  Tổng hợp doxophyllin từ theophylin-7-acetaldehyd.

- Phương pháp xác định thông số tối ưu của phản ứng bằng phần mềm MODDLE.

- Phương pháp kiểm nghiệm và xác định độ tinh khiết của sản phẩm: Doxophyllin được xác định cấu trúc bằng phương pháp đo quang phổ hấp thu hồng ngoại, 1H-NMR, 13C-NMR. Độ tinh khiết của sản phẩm doxophyllin vừa tổng hợp được xác định bằng phương pháp đo điểm chảy và sắc ký lỏng hiệu năng cao.

Kết luận

            Đã thực hiện tổng hợp thành công doxophyllin từ nguyên liệu dyphyllin. Sản phẩm tạo thành có độ tinh khiết cao được kiểm nghiệm bằng phương pháp HPLC. Điều kiện phản ứng được tối ưu hóa bằng mô hình Box-Behnken dựa vào phần mềm MODDLE 5.0. Các thông số tối ưu cho phản ứng là: nhiệt độ 108 ^oC, tỉ lệ mol ethylen glycol : theophylin-7-acetaldehyd 6,22 : 1, thời gian là 128 phút. Hiệu suất thực nghiệm trung bình cho toàn bộ 2 bước của quy trình là là 78,81 % (so với dự đoán là 78,95 %). Sản phẩm thu được sau khi tinh chế đạt độ tinh khiết dược dụng (100 %, phương pháp HPLC).