Tổng hợp erlotinib hydrochlorid và đánh giá hoạt tính ức chế hình thành khối u 3 chiều trên thạch mềm

Tóm tắt

 EGFR (Epidermal growth factor receptor) là một glycoprotein xuyên màng với một bộ phận gắn với các ligand hoạt động như yếu tố tăng trưởng biểu mô (EGF), hệ số tăng trưởng khối u (a) và một enzym nội bào tyrosine kinase. Ở một số dạng ung thư ở người, đặc biệt là ung thư phổi, đầu và cổ thường có sự biểu hiện ở mức cao của EGFR. Điều này gợi ý rằng hoạt động của EGFR có thể dẫn đến sự tăng sinh của các loại khối u này và các chất ức chế EGFR có thể được sử dụng  như là các tác nhân chống ung thư.

            Erlotinib là một trong những chất ức chế EGFR được phát hiện vào năm 1997 và hiện đã được cơ quan quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ (FDA) cho phép sử dụng cho điều trị ung thư phổi dạng tế bào không nhỏ, ung thư tụy và một số dạng ung thư khác. Là một thuốc hoạt động theo cơ chế hướng đích (targeted therapy), erlotinib đã được chứng minh có hiệu quả cao, ít tác dụng phụ, giúp cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân.

            Bài báo này trình bày một phương pháp tổng hợp erlotinib dưới dạng muối hydrochlorid và bước đầu đánh giá hoạt tính chống ung thư của erlotinib tổng hợp được bằng phương pháp thử hoạt tính ức chế hình thành khối u 3 chiều trên thạch mềm.

Phương pháp nghiên cứu

- Tổng hợp erlotinib hydrochlorid: theo phương pháp của Reddy et al, bao gồm 7 bước phản ứng đi từ 3,4-dihydroxybenzaldehyd.

- Phương pháp đánh giá hoạt tính ức chế hình thành khối u 3 chiều trên thạch mềm (anti-tumor promoting assay) in vitro.

Kết luận

            Erlotinib hydrochlorid đã được tổng hợp qua 7 bước phản ứng với hiệu suất tổng thể đạt 37,3 %. Các giai đoạn phản ứng đều tương đối đơn giản, hiệu quả với sản phẩm không cần tinh chế qua cột silica gel. Tác dụng ức chế sự hình thành khối u tế bào ung thư phổi và gan của erlotinib hydrochlorid ở nồng độ 5 μg/ml đã làm giảm kích thước khối u lần lượt là 49,10 % và 64,05 % so với đối chứng.