Nghiên cứu vai trò của thụ thể 5-HT1A làm giảm hiệu quả tác dụng của thuốc chống trầm cảm trên lâm sàng

Tóm tắt

Trầm cảm là một trong những bệnh xã hội có mức độ phát triển nhanh và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân. Trên thực tế các nghiên cứu lâm sàng cho thấy các thuốc chống trầm cảm (bao gồm cả ESC) phải mất 2-4 tuần điều trị thuốc mới có đáp ứng hiệu quả cải thiện các triệu chứng trầm cảm. Nhiều giả thiết giải thích là có vai trò của thụ thể 5-HT_1A tại nhân trung tâm của các tế bào thần kinh 5-HT liên quan đến sự trì hoãn làm kéo dài khả năng đáp ứng của thuốc chống trầm cảm. Vì vậy nghiên cứu này được tiến hành nhằm khẳng định thêm vai trò của thụ thể 5-HT_1A trong việc làm giảm hiệu quả tác dụng của thuốc chống trầm cảm trên in vivo dựa trên kỹ thuật thẩm tách micro trên vỏ não chuột thực nghiệm vẫn hoạt động bình thường.

Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu được thiết kế làm 2 nhóm:

Nhóm 1: Đánh giá hiệu quả tác dụng cấp tính của ESC 4 mg/kg, tiêm màng bụng trên nồng độ 5-HT trong vỏ não chuột nhắt.

Nhóm 2: Đánh giá hiệu quả của ESC 4 mg/kg, tiêm màng bụng trên nồng độ 5-HT trong vỏ não chuột nhắt được điều trị liên tục 21 ngày bằng ESC.

            Kết luận

            Các kết quả trên giúp thêm khẳng định giả thiết về vai trò của thụ thể 5-HT_1A như một cơ chế liên hệ ngược (feed back), làm giảm sự giải phóng nồng độ 5-HT mỗi khi nồng độ 5-HT tăng cao do tác dụng của thuốc chống trầm cảm (ESC), dẫn đến nồng độ 5-HT khởi đầu điều trị giảm dần theo thời gian (hình 3). Khi dùng thuốc chống trầm cảm (ESC) kéo dài, sự tác động liên tục nồng độ 5-HT cao này lên thụ thể 5-HT_1A, gây khử cực hóa, giảm nhạy cảm thụ thể 5-HT_1A, khi đó cơ chế liên hệ ngược giảm hiệu quả, từ đó trở đi mỗi liều thuốc chống trầm cảm đều làm tăng cao nồng độ 5-HT, làm cải thiện các triệu chứng lâm sàng của bệnh trầm cảm. Giả thiết này hoàn toàn phù hợp với đáp ứng điều trị trên lâm sàng của các thuốc chống trầm cảm ngày nay.