Nghiên cứu định lượng acid valproic trong huyết tương người bằng phương pháp sắc ký lỏng khối phổ

Tóm tắt

Acid valproic (C₈H₁₆­O_2; M = 144,211 g/mol) hoặc natri valproat (C₈H₁₅Na­O_2; M = 166,20 g/mol) là thuốc chống động kinh (dẫn chất của acid béo), bị phân ly thành ion valproat ở đường tiêu hóa. Tác dụng chống động kinh của valproat thông qua chất ức chế dẫn truyền thần kinh là acid gama aminobutyric (GABA). Acid valproic hấp thụ quang yếu trong vùng tử ngoại, do vậy để định lượng trực tiếp acid valproic bằng phương pháp HPLC với các detector thông thường như UV-VIS, DAD hoặc huỳnh quang gần như không thể tiến hành được, mà cần tạo dẫn xuất cho acid valproic để tạo thành các hợp chất hấp thụ UV mạnh hơn, hoặc thành các hợp chất huỳnh quang. Dựa trên nguyên lý hoạt động của phương pháp sắc ký lỏng - khối phổ (LC-MS), các phương pháp chiết tách và tham khảo tài liệu, đã tiến hành nghiên cứu xây dựng phương pháp UPLC-MS/MS có đủ độ nhạy, đặc hiệu, chính xác, định lượng được acid valproic trong các mẫu huyết tương người. Phương pháp phân tích sẽ được áp dụng trong các nghiên cứu sinh khả dụng và tương đương sinh học chế phẩm chứa acid valproic.

Phương pháp nghiên cứu

- Tiến hành phân tích trên máy sắc ký lỏng khối phổ siêu hiệu năng LCMS Waters đã được hiệu chuẩn theo qui định của ISO/IEC và GLP.

- Thẩm định phương pháp phân tích: Tiến hành thẩm định độ đặc hiệu-chọn lọc, giới hạn định lượng dưới, độ đúng, độ chính xác, tỷ lệ thu hồi hoạt chất, độ ổn định ... của phương pháp theo các hướng dẫn thẩm định phương pháp định lượng thuốc trong dịch sinh học của US-FDA và EMEA.

Kết luận

            Nghiên cứu đã xây dựng được phương pháp định lượng acid valproic trong huyết tương người bằng UPLC/MS-MS. Với giá trị giới hạn định lượng dưới 1,0 µg/ml xấp xỉ bằng 1/30 giá trị C_max, khoảng tuyến tính rộng từ 1,0 đến 100 µg/ml, độ đúng cao, độ lặp lại với giá trị CV% nhỏ  (92,1% - 105,7%; 2,0% - 7,6%), phương pháp xử lý mẫu nhanh, đơn giản và thời gian phân tích ngắn (2,0 phút cho mỗi mẫu); phương pháp phân tích có thể ứng dụng trong các nghiên cứu sinh khả dụng và tương đương sinh học chế phẩm thuốc chứa acid valproic.