Tổng hợp và thử hoạt tính sinh học của một số dẫn chất 4-amino-4H-1,2,4-triazol

Tóm tắt

Trong số các dẫn chất triazol thì các dẫn chất azomethin của 4-amino-4H-1,2,4-triazol với các aldehyd thơm đã được nghiên cứu cả về tổng hợp hóa học và tác dụng sinh học, kết quả cho thấy các dẫn chất này có tác dụng sinh học đáng quan tâm. Bên cạnh đó, các công trình nghiên cứu đã công bố cho thấy các dẫn chất 4-thiazolidinon cũng thể hiện tác dụng kháng tế bào ung thư rất đáng quan tâm. Thử nghiệm kháng ung thư in vitro của hơn 1000 dẫn chất loại này cho thấy có 167 chất có hoạt tính kháng ung thư tốt. Tiếp tục các hướng nghiên cứu trên đây về tổng hợp hóa học và tác dụng kháng tế bào ung thư của các dẫn chất triazol có chứa hợp phần thiazolidinon, bài bài này công bố kết quả đề tài "Tổng hợp và thử hoạt tính sinh học của một số dẫn chất 4-amino-4H-1,2,4-triazol".

Phương pháp nghiên cứu

- Tổng hợp hóa học: Sử dụng các phản ứng hữu cơ thông thường, kết hợp với kỹ thuật vi sóng để tổng hợp các chất dự kiến.Xử lý hỗn hợp phản ứng bằng phương pháp phù hợp để thu sản phẩm thô sau đó tinh chế bằng phương pháp kết tinh lại với các dung môi khác nhau tùy theo từng sản phẩm.

- Dùng sắc ký lớp mỏng (SKLM) để theo dõi phản ứng, xác định thời gian chiếu xạ vi sóng thích hợp và sơ bộ xác định độ tinh khiết của sản phẩm. SKLM được thực hiện trên bản mỏng silicagel Kieselgel 60 F254. Điểm chảy được ghi trên máy EZ-Melt. Lò phản ứng vi sóng model SINEO UWAVE-1000. - Xác định cấu trúc của các chất tổng hợp được bằng phổ hồng ngoại (IR), phổ khối lượng (MS), phổ cộng hưởng từ hạt nhân (¹H - NMR và ¹³C - NMR).

- Thử tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm tại Phòng Sinh học thực nghiệm - Viện Hoá học các hợp chất thiên nhiên (Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) theo phương pháp của Vlietlinck A. J. và Vanden Berger D. A. Thử tác dụng kháng tế bào ung thư người được tiến hành tại phòng Sinh học thực nghiệm - Viện Hoá học các hợp chất thiên nhiên (Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) theo phương pháp SRB hiện đang lưu hành và áp dụng tại Viện nghiên cứu ung thư quốc gia Mỹ (NCI).

            Kết luận

            Đã tổng hợp được 14 chất gồm 4-amino-4H-1,2,4-triazol (1) cùng với 9 dẫn chất ngưng tụ của 4-amino-4H-1,2,4-triazol với các aldehyd thơm (2-10) và 4 dẫn chất đóng vòng 2-aryl-3-[1,2,4]triazol-4-yl-1,3-thiazolidin-4-on (11 - 14)trong đó có 5 chất (3, 4, 11, 13, 14) chưa thấy công bố trong các tài liệu tham khảo được.

Đã thử tác dụng kháng tế bào ung thư của 7 chất tổng hợp được (3, 4, 6, 10, 11, 12, 14)trên bốn dòng tế bào ung thư người là A549, Hela, Hep-G2, OVCA-8 và tác dụng kháng nấm của 4 chất (3, 4, 6,10) trên các chủng nấm mốc: Aspergilus niger (493), Fusarium oxysporum (M42), nấm men: Candida albicans (ATCC 7754), Sacharomyces cerevisiae (SH 20).Kết quả cho thấy không có hợp chất nào trong số 7 chất được thử nghiệm có tác dụng kháng tế bào ung thư. Cả bốn chất 3, 4, 6 và 10 đều có tác dụng trên hai chủng vi nấm đó là chủng nấm mốc Asp. niger và chủng nấm men Candida albicans ở mức độ khác nhau với MIC từ 12,5 - 50 mg/ml.