Bước đầu nghiên cứu ứng dụng phổ Raman trong việc phát hiện nhanh thuốc chống lao giả

Tóm tắt

Isoniazid và ethambutol là các thuốc chống lao thiết yếu, được sử dụng nhiều trong điều trị. Các phương pháp định tính isoniazid và ethambutol hiện đang được sử dụng là các phương pháp hóa học, sắc ký lớp mỏng và phổ hồng ngoại. Các phương pháp này đều phải xử lý mẫu, sử dụng nhiều dung môi, hóa chất, vừa mất thời gian vừa độc hại. Phổ Raman là một phương pháp phân tích có nhiều ưu điểm, gần đây đang được tái triển khai để ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có ngành Dược. Phương pháp phổ Raman có nhiều ưu điểm vượt trội trong đó có khả năng phân tích nhanh, không phải phá hủy mẫu nên khắc phục được những hạn chế của các phương pháp trên.

Phương pháp nghiên cứu

- Xây dựng công thức viên nén, viên nang dựa trên hàm lượng thực tế của dược chất với các nền tá dược cơ bản. Mỗi loại viên được chế tạo trên 5 nền tá dược khác nhau có chứa dược chất và không chứa dược chất (viên placebo).

- Xác định các dịch chuyển Raman chính của từng dược chất trên bằng đo phổ Raman của chất chuẩn.

- Xác định sự ảnh hưởng của các tá dược bằng so phổ của chất chuẩn với các mẫu viên placebo.

- Xác định khoảng dao động về vị trí và cường độ của các giá trị dịch chuyển Raman chính bằng so phổ của chất chuẩn với phổ của các viên nghiên cứu.

- Ảnh hưởng của hàm lượng dược chất trong viên được xác định bằng so sánh phổ của viên có hàm lượng 50% với phổ của viên có đủ hàm lượng tương ứng.

Việc xác định bộ dịch chuyển Raman cơ bản của từng dược chất được tiến hành qua các bước như sau:

- Đo phổ của chất chuẩn để xác định bộ dịch chuyển Raman: vị trí các đỉnh và tỷ lệ cường độ so với đỉnh tham chiếu.

- Đo phổ Raman của các viên placebo để loại các dịch chuyển Raman của dược chất bị ảnh hưởng của tá dược.

- Đo phổ Raman của các viên nén và viên nang tự bào chế để có kết luận cuối cùng về bộ dịch chuyển Raman cơ bản của từng dược chất nghiên cứu.

            Kết luận

            Phổ Raman là một trong những công cụ hữu hiệu để phát hiện nhanh thuốc giả trên thị trường. Trong nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu đã xây dựng được bộ dịch chuyển Raman cơ bản của 2 hoạt chất isoniazid và ethambutol với các đỉnh đặc trưng, khoảng dao động về vị trí và cường độ của các giá trị dịch chuyển Raman để xây dựng quy trình định tính các viên có hoạt chất trên. Các bộ dịch chuyển Raman cơ bản trên đã được ứng dụng để kiểm tra một số chế phẩm chống lao trên thị trường và cho kết quả khả quan.