Hoạt tính chống oxy hóa và ức chế enzym tyrosinase của nấm linh chi thượng hoàng (Phellinus linteus) ở Việt Nam

Tóm tắt

Nấm linh chi thượng hoàng (Phellinus linteus, PL) là một loại nấm dược liệu rất quý. Loại nấm này đã được sử dụng phổ biến ở một số nước Châu Á như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc. Theo các kết quả nghiên cứu thì nấm PL được xếp đầu bảng trong việc hạn chế các khối u ung thư. Mặc dù đây là một loại nấm dược liệu quý đã được thế giới công nhận và sử dụng nhiều. Tuy nhiên, ở Việt Nam, loại nấm dược liệu này gần như chưa được quan tâm đúng mức. Rất ít thông tin giới thiệu về loại nấm dược liệu quý này được công bố. Đặc biệt, những thông tin khoa học liên quan đến hoạt tính sinh học của nấm linh chi thượng hoàng rất hạn chế. Vì vậy, nghiên cứu này được thực hiện nhằm cung cấp các dữ liệu khoa học về hoạt tính sinh học quý của nấm Phellinus linteus tự nhiên ở Việt Nam, góp phần nâng cao sự nhận thức của cộng đồng đối với một loại nấm dược liệu quý này đối với sức khỏe con người cũng như mở rộng tiềm năng sử dụng loại nấm dược liệu này.

Phương pháp nghiên cứu

- Chuẩn bị cao chiết: cao ethanol, cao polysaccharid, cao triterpenoid.

- Phương pháp phân tích: Xác định hàm lượng polyphenol, flavonoid, polysaccharid và triterpenoid theo tài liệu. Hoạt tính chống oxy hóa được xác định dựa vào các phép thử: Khả năng khử gốc tự do DPPH, khả năng khử sắt và sử dụng mô hình oxy hóa β-caroten-linolenic. Xác định hoạt tính ức chế enzym tyrosinase theo tài liệu.

Xử lý số liệu: Các đồ thị được vẽ trên phần mềm Excel (Office 2010, Microsoft, Mỹ). Kết quả trình bày là giá trị trung bình của ba lần lặp lại ứng với mỗi phân tích

Kết quả nghiên cứu

Bốn nhóm hợp chất chính có hoạt tính được phát hiện có trong nấm linh chi thượng hoàng tự nhiên gồm: polyphenol, flavonoid, polysaccharid và triterpenoid với hàm lượng lần lượt là 189,9 mg GAE/g cao ethanol, 116,2 mg QE/g cao ethanol, 10,7% và 2,31%. Dịch chiết nấm Phellinus linteus thể hiện hoạt tính chống oxy hóa trên in vitro trong cả ba phép thử. Giá trị IC₅₀ dựa vào khả năng khử gốc tự do DPPH và năng lực khử ion sắt là 50,9 và 54,2 µg/ml. Bên cạnh đó, dịch chiết cũng thể hiện khả năng hạn chế đáng kể sự oxy hóa lipid trong mô hình oxy hóa b-caroten-linolenic với khả năng ức chế 79,9% ở nồng độ 150 µg/ml. Nhoài ra, dịch chiết từ Phellinus linteus có hoạt tính ức chế enzym tyrosinase với giá trị IC₅₀ là 59,4 µg/ml. Kết quả đạt được từ nghiên cứu này cung cấp những dữ liệu khoa học có giá trị, góp phần tăng nhận thức của cộng đồng về một loại nấm dược liệu quý ở Việt Nam cũng như mở rộng khả năng sử dụng trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm.