Tổng hợp và tác dụng chống ung thư của một số dẫn chất quinazolinamin

Tóm tắt

Gần đây, đã có nghiên cứu các hợp chất 2-arylquinazolin theo định hướng chống ung thư, ức chế enzym topoisomerase I. Bên cạnh các hợp chất 2-arylquinazolinon, các dẫn chất 4-aminoquinazolin cũng được phát triển với tác dụng gây độc tế bào. Hợp chất (4) và (5) thể hiện tác dụng kháng ung thư thông qua khả năng ức chế enzym topoisomerase I. Hợp chất quinazolinamin (6) và (7) thể hiện hoạt tính chống ung thư chọn lọc tương ứng trên các dòng tế bào ung thư KB và MCF-7. Trong nhiều nghiên cứu về dẫn chất 2-aryl-quinazolin cũng như hợp chất tương đương sinh học là 3-arylisoquinolin cho thấy các nhóm amin thế như nhóm morpholin, dẫn chất piperazin, cyclopentylamin, phenyl có thể đóng góp vào hoạt tính chống ung thư của các dẫn chất. Do đó, tiếp tục nghiên cứu ảnh hưởng của các nhóm thế đến tác dụng kháng ung thư của dẫn chất quinazolinamin, trong nghiên cứu này, nhóm tác giả tổng hợp tiếp một số dẫn chất 4-aminoquinazolin mới từ hợp chất 4-cloroquinazolin với các amin khác nhau, đồng thời thử hoạt tính của các chất này trên 4 dòng tế bào ung thư KB, Hep-G2, LU và MCF-7.

Phương pháp nghiên cứu

- Tổng hợp hóa học.

- Các chất tổng hợp được thử độc tính theo phương pháp MTT tại Phòng Hóa sinh ứng dụng - Viện Hóa học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trên 4 dòng tế bào ung thư được cung cấp bởi ACCT bao gồm: KB (human epidermic carcinoma)-ung thư biểu mô; Hep-G2 (hepatocellular carcinoma) - ung thư gan; LU (human lung carcinoma) - ung thư phổi và MCF-7 (human breast carcinoma)-ung thư vú. Trong thử nghiệm này, các chất có IC₅₀ ≤ 128 µg/ml được coi là có hoạt tính.

Kết quả nghiên cứu

Đã tổng hợp được 5 dẫn chất 6-methyl-2-(naphthalen-1-yl)-4-quinazolinamin mới  (10 a-e). Cấu trúc các hợp chất được xác định bằng phương pháp phổ cộng hưởng từ hạt nhân, phổ khối.

Các chất 10 a-e thể hiện hoạt tính gây độc tế bào trung bình, yếu hay không có hoạt tính trên 4 dòng tế bào ung thư người là tế bào ung thư biểu mô KB, tế bào ung thư gan Hep-G2, tế bào ung thư phổi LU, tế bào ung thư vú MCF-7, thấp hơn nhiều so với chất đối chứng ellipcitin. Hợp chất 10b có hoạt tính tốt nhất chọn lọc trên dòng tế bào ung thư vú MCF-7 với IC₅₀ là 14,85 μg/ml.