Đánh giá tác dụng an thần, giải lo của bài thuốc “Chè an thần” trên động vật thực nghiệm

Tóm tắt

            Mất ngủ là một chứng bệnh khá phổ biến hiện nay. Ở các nước phát triển như Anh, Mỹ, Canada, tỷ lệ người mất ngủ có thể lên đến xấp xỉ 30 % trong các điều tra xã hội học. Để điều trị mất ngủ, ngoài liệu pháp tâm lý thì việc sử dụng thuốc an thần là rất quan trọng. Bên cạnh dẫn xuất được sử dụng phổ biến như dẫn xuất benzodiazepin (sedusen, zolpidem...), dẫn xuất barbiturat (phenobarbital...) thì việc phát triển các bài thuốc đông y dựa trên kinh nghiệm dân gian cũng rất được quan tâm.

            "Chè an thần" của Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương là một bài thuốc nghiệm phương, được xây dựng dựa trên những vị thuốc có tác dụng an thần như: lá vông, lạc tiên, thảo quyết minh, bình vôi... kết hợp với long nhãn, lá sen, cúc hoa, cam thảo,... Bài thuốc được kết hợp chủ yếu dựa trên lý luận Đông y mà chưa có bằng chứng của Y học hiện đại soi sáng. Để góp phần làm sáng tỏ cơ sở khoa học của bài thuốc, tiến hành đề tài này với mục tiêu: Đánh giá tác dụng an thần, giải lo của bài thuốc "Chè an thần" trên động vật thực nghiệm.

Phương pháp nghiên cứu

Để đánh giá tác dụng an thần thực nghiệm của bài thuốc "Chè an thần", sử dụng 4 mô hình sau: mô hình chữ thập nâng cao (EPM - Elevated Plus Maze), mô hình leo dây (Grip test), thí nghiệm Rota-Rod, và thí nghiệm chuột bơi.

Để tiến hành thí nghiệm EPM và thí nghiệm leo dây, 2 dụng cụ thí nghiệm đã được chế tạo dựa trên các tài liệu tham khảo.

Kết quả nghiên cứu

            Qua quá trình nghiên cứu tác dụng an thần, giảm lo lắng của Chè an thần trên chuột nhắt thực nghiệm, rút ra một số kết luận: Với liều 2 g/kg, Chè an thần có tác dụng an thần, giảm lo lắng và giãn cơ tốt thông qua việc: làm tăng số lần và thời gian chuột đi vào tay hở trong mô hình chữ thập nâng cao (EPM), làm giảm số điểm bám trên dây trong mô hình leo dây Grip, làm giảm thời gian bám trên máy quay Rota-Rod và làm giảm thời gian bơi trong mô hình chuột bơi.

     Các tác dụng trên của Chè an thần 2 g/kg tương đương với tác dụng của diazepam liều 2 mg/kg. Ngoại suy trên người, liều này tương đương với liều 8 g/người nặng 50 kg/ngày (tương đương 2-3 gói Chè an thần/ngày).