Xây dựng phương pháp định lượng hypoxanthin trong địa long (Pheretima aspergillum) bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)

Tóm tắt

Địa long (Pheretima aspergillum) là vị thuốc đã được sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền với nhiều tác dụng như hạ nhiệt, an thần, bình suyễn, trấn kinh, thông kinh hoạt lạc, lợi niệu, bình can, tiêu độc, hạ huyết áp. In vitro và thử nghiệm lâm sàng cũng cho thấy địa long giúp cải thiện tuần hoàn máu, điều trị đột quỵ do trúng phong, hạ sốt, lợi tiểu, kháng virus, kháng ung thư và hoạt tính kháng khuẩn. Trong đó tác dụng điều trị đột quỵ do trúng phong đã được chứng minh in vitro và thử nghiệm lâm sàng với các tác dụng liên quan đến làm tan cục máu đông và chống đông máu. Hoạt tính này chủ yếu dựa trên các tác dụng của các phức hợp protein và enzym có hoạt tính sinh học. Tuy nhiên, hypoxanthin cũng góp phần quan trọng với các tác dụng kháng histamin và làm giảm áp lực tuần hoàn máu. Dược điển Việt Nam IV đã có chuyên luận riêng của vị dược liệu này, nhưng các chỉ tiêu chất lượng mới dừng lại ở mức định tính, chưa có chỉ tiêu định lượng hoạt chất cụ thể có hoạt tính sinh học. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xây dựng phương pháp định lượng hypoxanthin trong địa long, để góp phần vào đánh giá chất lượng dược liệu này.

Phương pháp nghiên cứu

- Chuẩn bị mẫu: Mẫu chuẩn, mẫu trắng, mẫu thử.

- Lựa chọn điều kiện sắc ký.

- Thẩm định phương pháp phân tích: Theo yêu cầu chung của ICH (International Conference on Harmonisation) về thẩm định phương pháp phân tích gồm: Tính tương thích hệ thống, chọn lọc - đặc hiệu; Khoảng nồng độ tuyến tính; Độ chính xác; Độ đúng; Giới hạn phát hiện (LOD) và giới hạn định lượng (LOQ).

Kết quả nghiên cứu

            Đã xây dựng và thẩm định được phương pháp định lượng hypoxanthin trong địa long bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao. Phương pháp đã xây dựng là tương thích với hệ thống sắc ký, đảm bảo độ chọn lọc đặc hiệu, độ đúng (> 95 %) và độ chính xác cao (RSD < 2,0 %).