Tổng hợp và thử tác dụng kháng tế bào ung thư của một số dẫn chất mới 2-((2-phenoxyethyl)thio)-1H-benzo[d]imidazol

Tóm tắt

            Các dẫn chất của 1H-benzo[d]imidazol-2-thiol (2MBI) là một nhóm dẫn chất đáng chú ý của dị vòng benzimidazol với nhiều tác dụng đã được chứng minh như: gây độc tế bào ung thư, kháng khuẩn, kháng nấm, chống virus, diệt ký sinh trùng, ức chế H⁺/K⁺-ATPase,... Tại Việt Nam, các dẫn chất tổng hợp được từ sự kết hợp của khung 2MBI với nhóm phenoxy trong một số nghiên cứu gần đây cũng cho thấy hoạt tính gây độc tế bào ung thư đáng chú ý. Việc tiếp tục nghiên cứu tổng hợp các dẫn chất mới lai hóa giữa 2MBI và nhóm phenoxy là một hướng tiềm năng trong việc tìm kiếm các phân tử có hoạt tính sinh học cao có thể phát triển làm thuốc, trong đó có nhóm thuốc điều trị ung thư. Chính vì vậy thực hiện nghiên cứu này với mục tiêu: (i) Tổng hợp một số dẫn chất của 2-((2-phenoxyethyl)thio)-1H-benzo[d]imidazol; (ii) Thử tác dụng gây độc tế bào ung thư vú (MCF7) của các dẫn chất tổng hợp được.

Phương pháp nghiên cứu

- Tổng hợp hóa học: Sử dụng các phương pháp thực nghiệm cơ bản trong hóa học hữu cơ để tổng hợp các chất dự kiến. Theo dõi tiến triển của phản ứng bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng (SKLM).

- Kiểm tra độ tinh khiết của các chất tổng hợp được bằng SKLM.

- Xác định cấu trúc của các chất tổng hợp được bằng các phương pháp: phổ khối lượng (MS), phổ hồng ngoại (IR), phổ cộng hưởng từ hạt nhân proton (1H-NMR) và 13C (13C-NMR).

- Thử hoạt tính gây độc tế bào ung thư theo phương pháp SRB của A. Monks và cộng sự.

            Kết quả nghiên cứu

            1. Đã tổng hợp được 6 dẫn chất mới của 2-((2-phenoxyethyl)thio)-1H-benzo[d]imidazol (Va, VIa, VIIa, Vb, VIb, VIIb). Cấu trúc của các sản phẩm được xác định bằng phương pháp phân tích các phổ IR, ¹H-NMR, ¹³C-NMR và MS.

            2. Đã thử tác dụng gây độc tế bào ung thư vú (MCF7) của 6 dẫn chất tổng hợp được. Dẫn chất Va và Vb thể hiện hoạt lực yếu với IC₅₀ > 100 µg/mL (> 305,44 µM và > 293,17 µM tương ứng), bốn dẫn chất VIa, VIIa, VIb, VIIb thể hiện hoạt lực tốt hơn với giá trị IC₅₀ trong khoảng 33,58 - 52,52 µg/mL (90,20 - 146,58 µM).