Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn chất lượng của dược liệu táo mèo (Fructus Docyniae indicae)

Tóm tắt

            Ở Việt Nam, quả của hai loài cây táo mèo và cây chua chát thường bị nhầm lẫn trong gọi tên cũng như trong sử dụng làm thuốc chữa bệnh. Trong khi cây táo mèo (Docynia indica (Wall.) Decne.) mọc phổ biến ở nhiều tỉnh vùng núi phía Bắc thì cây chua chát (Docynia doumeri Bois. A. Chev) lại phân bố khá hạn chế. Vì vậy, trong thực tế, dược liệu thường được nhân dân ta sử dụng làm thuốc là quả của cây táo mèo. Tuy nhiên, trong Dược Điển Việt Nam (DĐVN) IV không có chuyên luận về dược liệu táo mèo; mà chỉ có chuyên luận về sơn tra (quả chín đã thái phiến, phơi hay sấy khô của cây chua chát). Do đó, việc nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn chất lượng dược liệu táo mèo là việc làm cần thiết nhằm góp phần kiểm soát, kiểm nghiệm chất lượng của loại dược liệu khá phổ biến này.

Phương pháp nghiên cứu

- Mô tả: Mô tả bằng cảm quan.

- Định tính: Phản ứng hóa học, sắc ký lớp mỏng.

- Độ ẩm: Phương pháp xác định mất khối lượng do làm khô (Phụ lục 9.6, DĐVN IV).

- Định lượng: Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (Phụ lục 5.3, DĐVN IV).

- Tro toàn phần: Phụ lục 9.8, DĐVN IV.

- Kim loại nặng: Phương pháp 3, Phụ lục 9.4.8, DĐVN IV.

- Tỷ lệ vụn nát: Phụ lục 12.12, DĐVN IV.

            Kết quả nghiên cứu

            Đã xây dựng được tiêu chuẩn chất lượng của quả táo mèo (Fructus Docyniae indicae) với một số chỉ tiêu gồm: mô tả, định tính, độ ẩm, định lượng, tro toàn phần, kim loại nặng, tỷ lệ vụn nát. Tiêu chuẩn này có thể áp dụng để kiểm tra và đánh giá chất lượng dược liệu táo mèo trên thị trường hiện nay.