Xây dựng quy trình định lượng đồng thời bảy acid amin có trong lá trinh nữ hoàng cung (Crinum latifolium L., Amaryllidaceae) bằng phương pháp HPLC tạo dẫn xuất trước cột

Tóm tắt

Trinh nữ hoàng cung (Crinum latifolium L., Amaryllidaceae) là một dược liệu quý đã được chứng minh và công nhận về khả năng phòng chống, hỗ trợ điều trị nhiều loại ung thư, kích thích hệ miễn dịch, kháng viêm, chống oxy hóa... Hầu hết các nghiên cứu về thành phần hóa học và tác dụng dược lý của Trinh nữ hoàng cung (TNHC) đã được thực hiện đều tập trung vào các hợp chất như alcaloid, flavonoid... Các alcaloid trong cây TNHC nói riêng và trong họ Amaryllidaceae nói chung đã được nghiên cứu và chứng minh có nguồn gốc sinh tổng hợp từ acid amin là phenylalanin và tyrosin. Với mong muốn có một cái nhìn tổng quát về thành phần acid amin có trong dược liệu, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với hai mục tiêu: xây dựng và thẩm định quy trình định lượng đồng thời 7 acid amin: threonin (Thr), prolin (Pro), valin (Val), tryptophan (Try), phenylalanin (Phe), isoleucin (Ile), leucin (Leu) bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao tạo dẫn xuất trước cột với thuốc thử dansyl clorid; ứng dụng quy trình đã thẩm định để định lượng các bộ phận khác của cây TNHC như rễ, thân hành; một số cây khác trong chi Crinum là náng hoa trắng (C. defixum) và náng hoa đỏ (C. asiaticum).

Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp xử lý mẫu: Chiết xuất acid amin và tiến hành phản ứng Dansyl hóa.

- Xây dựng và thẩm định quy trình định lượng đồng thời các acid amin có trong lá TNHC bằng phương pháp HPLC: Khảo sát và lựa chọn điều kiện sắc ký; Quy trình định lượng được thẩm định theo hướng dẫn chung của ICH.

- Ứng dụng: Tiến hành với các bộ phận khác của cây TNHC như rễ, thân hành; một số cây khác trong chi Crinum là náng hoa trắng (C. defixum) và náng hoa đỏ (C. asiaticum).

Kết quả

            Bằng phương pháp HPLC tạo dẫn xuất trước cột với thuốc thử Dns - Cl sử dụng đầu dò PDA đã xây dựng và thẩm định quy trình định lượng đồng thời 7 acid amin là isoleucin, leucin, phenylalanin, prolin, threonin, tryptophan và valin có trong lá TNHC đạt các yêu cầu đề ra theo hướng dẫn chung của ICH. Từ đó đã xác định được hàm lượng của 7 acid amin có trong lá TNHC, góp phần tạo cái nhìn tổng quát hơn về thành phần acid amin có trong dược liệu. Quy trình đã được ứng dụng để định lượng các acid amin trong các bộ phận khác của cây TNHC và một số cây khác của chi Crinum.