Xây dựng quy trình định lượng đồng thời daidzein và genistein trong hạt đậu nành (Glycine max (L.) Merr., Fabaceae)

Tóm tắt

            Một trong những nguồn phytoestrogen quan trọng là các isoflavon trong hạt đậu nành (Glycine max (L.) Merr., Fabaceae). Phytoestrogen trong đậu nành có cấu trúc hóa học rất gần với estrogen, các hoạt chất có tác dụng estrogen trong hạt đậu nành chủ yếu là daidzein, genistein có thể giúp làm giảm mức độ nghiêm trọng và tần số xuất hiện của các triệu chứng kinh nguyệt và mãn kinh như bốc hỏa từng cơn, toát nhiều mồ hôi và đổ mồ hôi về đêm, phòng ngừa bệnh tim mạch và loãng xương trong khi không gây ra các tác dụng phụ lên hệ sinh sản như trong liệu pháp estrogen dài hạn, không gây tăng nguy cơ ung thư dạ con hay ung thư vú. Tuy nhiên chất lượng thực sự của các chế phẩm chứa đậu nành vẫn chưa kiểm soát được do thiếu phương pháp kiểm nghiệm, không có chất chuẩn để đối chiếu. Nhằm mục đích góp phần kiểm soát chất lượng nguyên liệu đầu vào và đầu ra của các sản phẩm có chứa đậu nành đang lưu hành trên thị trường, nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu khảo sát quy trình định lượng, từ đó chuẩn hoá điều kiện HPLC cho quy trình định lượng, xây dựng và thẩm định quy trình định lượng thành phần chính trong đậu nành.

Phương pháp nghiên cứu

- Khảo sát điều kiện HPLC.

- Xây dựng quy trình chuẩn bị mẫu định lượng.

- Khảo sát xây dựng phương pháp thẩm định đánh giá quy trình định lượng các chất chính trong đậu nành.

- Ứng dụng quy trình đã xây dựng để định lượng các thành phần chính trong đậu nành.

Kết quả

            Đã xây dựng được quy trình định lượng đồng thời daidzein và genistein là những chất chiếm hàm lượng khá cao trong đậu nành với thời gian phân tích dưới 20 phút, quy trình chuẩn bị mẫu đơn giản, kết quả có độ lặp lại cao cho thấy quy trình chiết ổn định, chính xác với RSD của daidzein và genistein đều < 2 %. Thẩm định quy trình đạt được tính chọn lọc, tính tương thích hệ thống và đạt các yêu cầu của một phép phân tích định lượng trong giới hạn với các thông số có RSD ≤ 2 %. Kết quả định lượng daidzein và genistein trong các mẫu đậu nành thu hái tại các tỉnh thành khác nhau cho thấy hai chất này có thay đổi và khác nhau đáng kể tùy theo vùng địa lý. Quy trình định lượng bằng HPLC vừa xây dựng có thể sử dụng để bổ sung chuyên luận DĐVN V nhằm tăng cường việc đảm bảo nâng cao chất lượng và hiệu quả điều trị từ dược liệu đậu nành.