Khảo sát kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh của khách hàng nhà thuốc tại các quận nội thành Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt

Việc lạm dụng KS đã và đang làm gia tăng hiện tượng đề kháng KS - mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới. Trong số các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đề kháng KS, nguyên nhân đến từ phía người sử dụng là một trong những nguyên nhân then chốt. Do đó, hiểu rõ kiến thức (KT), thái độ (TĐ) và hành vi (HV) sử dụng KS của người tiêu dùng là hết sức quan trọng và cấp thiết để tạo cơ sở cho các nhà hoạch định chính sách y tế đưa ra những giải pháp phù hợp nhằm hạn chế tình trạng đề kháng KS. Hiện nay, KT, TĐ, HV sử dụng KS đã được đánh giá tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam một số nghiên cứu đã được tiến hành trên những nhóm bệnh nhân cụ thể tại một số bệnh viện hoặc người dân tại một số địa phương. Tuy nhiên, trên khách hàng nhà thuốc (KH NT) tại khu vực nội thành Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) chưa có nghiên cứu tương tự nào được thực hiện. Do đó, nghiên cứu hiện tại được thực hiện với các mục tiêu:

            1. Xây dựng thang đo kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh.

            2. Đánh giá kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh của khách hàng nhà thuốc tại các quận nội thành TP. HCM.

            3. Phân tích mối liên hệ giữa kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh của khách hàng nhà thuốc tại các quận nội thành TP. HCM.

Phương pháp nghiên cứu

- Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.

- Xây dựng thang đo kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh: Xây dựng sơ bộ thông qua tổng quan các nghiên cứu đánh giá

- Đánh giá kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh của KH NT tại các quận nội thành TPHCM: Dựa trên mức điểm và mức phân loại tương đồng với các nghiên cứu đã tiến hành trên thế giới căn cứ vào trả lời của đáp viên đối với các phát biểu tương ứng của từng khái niệm nghiên cứu.

- Phân tích mối liên hệ giữa KT, TĐ, HV sử dụng KS của KH NT tại các quận nội thành TPHCM : Sử dụng phép kiểm định Chi-bình phương với độ tin cậy 95%.

- Mẫu nghiên cứu: Tính toán theo công thức và dự trù khoảng 20% phiếu không hợp lệ.

- Xử lý kết quả nghiên cứu : Sử dụng phần mềm thống kê SPSS 20.0.

Kết quả

            Kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng kháng sinh của khách hàng nhà thuốc khu vực nội Thành thành phố Hồ Chí Minh ở mức trung bình khá. Đa số khách hàng nhà thuốc vẫn còn nhầm lẫn về các chỉ định của KS cũng như chưa có thái độ và hành vi đúng đắn trong một số trường hợp sử dụng KS. Phân tích mối liên hệ giữa kiến thức, thái độ, hành vi sử dụng KS của khách hàng nhà thuốc tại thành phố Hồ Chí Minh, đề tài ghi nhận mối liên hệ giữa các cặp "Kiến thức và Thái độ", "Thái độ và Hành vi" và "Hành vi và Kiến thức" sử dụng KS. Theo đó, người có kiến thức kém thường đi kèm với thái độ kém và người có kiến thức tốt thường đi kèm với thái độ tốt và dẫn đến hành vi tốt. Do đó, các chương trình giáo dục cần được quan tâm hơn để nâng cao nhận thức về việc sử dụng KS của khách hàng nhà thuốc.