Nghiên cứu về các dẫn xuất của N-phthaloyl-DL-glutamic: Phần V. Nghiên cứu tổng hợp thalidomid từ anhydrid phthalic và acid L-glutamic đi qua acid N-phthaloyl-DL-glutamic

Tóm tắt

Năm 2008, Cục Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ đã cho phép sử dụng thalidomid trong điều trị ung thư đa tủy xương. Kể từ đó đến nay, thalidomid là thuốc điều trị ung thư đa tủy xương rất hiệu quả. Đặc biệt, thalidomid được chỉ định trong các trường hợp ung thư đa tủy xương mà không còn tương thích với các thuốc khác. Ngoài ra, thalidomid còn là thuốc điều biến miễn dịch được sử dụng trong điều trị bệnh Lupus ban đỏ, HIV... Ở Việt Nam, thalidomid vẫn còn phải nhập nguyên liệu hoàn toàn với giá thành cao. Để góp phần tự chủ được nguồn nguyên liệu này, trước đây chúng tôi đã triÓn khai nghiên cứu về tổng hợp thalidomid ®i từ nhiều nguồn nguyên liệu và phương pháp khác nhau. Bài báo này chúng tôi thông báo kết quả nghiên cứu tổng hợp thalidomid bằng phương pháp mới đi từ anhydrid phthalic và acid L-glutamic trong hai bước phản ứng đi qua hợp chất trung gian acid N-phthaloyl-DL-glutamic.

Phương pháp nghiên cứu

- Áp dụng phương pháp thực nghiệm trong hóa học hữu cơ để tổng hợp hợp chất trung gian cũng như sản phẩm dự kiến.

- Theo dõi tiến trình phản ứng tổng hợp bằng SKLM.

- Xác định cấu trúc của thalidomid tổng hợp được dựa trên kết quả phân tích phổ: IR, MS, ¹H-NMR và ¹³C-NMR.

- Kiểm nghiệm thalidomid tổng hợp được theo tiêu chuẩn Dược điển Mỹ 2012 (USP-36).

Kết luận

Đã nghiên cứu xây dựng thành công quy trình tổng hợp thalidomid đi từ anhydrid phthalic và acid L-glutamic đi qua acid N-phthaloyl-DL-glutamic. Với quy trình này vừa có thao tác đơn giản hơn, tiêu tốn hóa chất, dung môi ít hơn, dễ có thể triển khai quy mô lớn, hiệu suất thu được tương đối cao (giai đoạn 1 là 85,16%, giai đoạn 2 là 75,41%), hiệu suất tổng gộp cả quá trình là 64,22% (so với quy trình tổng hợp đi qua ba giai đoạn 57,91%, tăng 6,31%). Thalidomid tổng hợp ra có điểm chảy và sắc ký bản mỏng cũng như số liệu phổ trùng với thalidomid đã công bố, cho phép chúng tôi kết luận rằng thalidomid tổng hợp được là tinh khiết và có cấu trúc đúng như dự kiến. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng của Dược điển Mỹ 36.