Kaempferia daklakensis N.H.Tuan & N.D.Trong (Zingiberaceae) – loài cây thuốc mới ở Việt Nam

Tóm tắt

Chi địa liền (Kaempferia Linnaeus) là một chi có số lượng loài trung bình trong họ Gừng (Zingiberaceae) với khoảng 60 loài trên thế giới. Ở Việt Nam, số lượng các loài thuộc chi này tính đến nay có 7 loài, trong đó có loài được sử dụng làm thuốc và trồng rộng rãi như địa liền (K. galanga). Trong chuyến điều tra thực địa tại Đắk Lắk, chúng tôi đã phát hiện một loài thuộc chi Kaempferia (tên địa phương là ụp đất). Người dân địa phương dùng cây ụp đất để ăn gỏi, rễ chữa đau dạ dày, kích thích tiêu hóa. Qua tra cứu các tài liệu trên thế giới và ở Việt Nam nhận thấy loài này mang những đặc điểm khác hoàn toàn với các loài đã được mô tả trước đó ở Việt Nam và trong khu vực. Bài báo này công bố đặc điểm hình thái thực vật của loài nghiên cứu, phân tích sự khác biệt của mẫu nghiên cứu so với loài gần nhất và đặt tên cho loài Kaempferia mới ở Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu

- Phân tích hình thái thực vật: Mô tả đặc điểm hình thái theo phương pháp ghi trong tài liệu.

- Phân tích và chụp ảnh hoa trên kính hiển vi soi nổi Leica EZ4.

- Xác định tên khoa học: Đối chiếu đặc điểm mô tả với các tài liệu và so sánh đối chiếu với các mẫu tiêu bản tại các Phòng Tiêu bản bản Thực vật - Bảo tàng lịch sử tự nhiên Paris.

Kết luận

            Kết quả nghiên cứu đã đóng góp cho hệ thực vật Việt Nam và thế giới một loài địa liền mới Kaempferia daklaknensis N.H.Tuan & N.D.Trong sp. nov. Loài Kaempferia daklakensis N.H.Tuan & N.D.Trong sp. nov. phân bố ở tỉnh Đắk Lắk. Hiện chưa có nghiên cứu về loài địa liền này, do vậy cần nghiên cứu về thành phần hóa học, tác dụng dược lý, giá trị sử dụng cũng như khả năng nhân trồng.