Nghiên cứu ảnh hưởng của nhiệt độ tới sự sinh trưởng, phát triển, hình thành thể quả và hoạt chất cordycepin và adenosin của nấm Cordyceps militaris NBRC 100741 trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo

Tóm tắt

Những nghiên cứu y học gần đây đã chứng minh nhiều tính năng quan trọng của chất được chiết xuất từ C. militaris như cordycepin, adenosin. Đã có nhiều nghiên cứu tập trung vào nuôi cấy nấm Cordyceps militaris trong điều kiện nhân tạo nhằm tạo ra đông trùng hạ thảo có hàm lượng cordycepin tương đối cao so với sản phẩm tự nhiên. Cordycepin (3'-deoxyadenosin) là hợp chất chính của C. militaris. Hợp chất này có nhiều tác dụng như kháng virus, chống nấm, kháng khuẩn, chống ung thư máu, tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm, chống oxy hóa, chống kết tập tiểu cầu, tăng cường chức năng sinh dục. Hiện nay, mặc dù cordycepin có thể bán tổng hợp, nhưng hiệu suất thấp và quá trình tổng hợp phức tạp. Trong quá trình nuôi cấy, thành phần môi trường là yếu tố quyết định ảnh hưởng đến hàm lượng cordycepin thì các yếu tố của điều kiện nuôi cấy như nhiệt độ cũng có ảnh hưởng rất lớn đến hàm lượng cordycepin. Hiện nay, có rất ít nghiên cứu về tác động của nhiệt độ tới quá trình sinh tổng hợp cordycepin. Vì vậy, trong nghiên cứu này, đánh giá ảnh hưởng của nhiệt độ tới sự sinh trưởng, phát triển, hình thành thể quả và hoạt chất cordycepin của nấm Cordyceps militaris NBRC 100741 trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo. Kết quả nghiên cứu này sẽ có giá trị để phát triển quy trình nuôi cấy C. militaris nhằm nâng cao hiệu suất sinh tổng hợp cordycepin ở quy mô lớn hơn.

Phương pháp nghiên cứu

- Chuẩn bị giống Cordyceps militaris NBRC 100741.

- Chuẩn bị môi trường gạo lứt làm giá thể và cấy giống Cordyceps militaris NBRC 100741.

- Nuôi cấy nấm Cordyceps militaris trên môi trường PDA ở các dải nhiệt độ khác nhau.

- Nuôi cấy nấm Cordyceps militaris trên giá thể nhân tạo ở các dải nhiệt độ khác nhau.

- Định lượng cordycepin và adenosin: HPLC.

- Phân tích kết quả: Phần mềm Iristat 4.0.

Kết luận

            Đã đánh giá được nhiệt độ tối ưu cho sinh trưởng hệ sợi và khả năng hình thành thể quả ở nấm C. militaris là 25°C. Tại 25°C thì lượng cordycepin được tạo ra là cao nhất, đạt 1,12 mg/g với sợi nấm và 4,86 mg/g với thể quả. Hàm lượng adenosin tương ứng là 0,21 mg/g với sợi nấm và 0,79 mg/g với thể quả. Nhiệt độ 20^oC tuy có hình thành thể quả nhưng chậm. Nhiệt độ 7^oC và 15^oC sợi nấm có phát triển nhưng không hình thành thể quả. Nhiệt độ 30°C thì sinh trưởng của hệ sợi và tổng hợp cordycepin ở nấm C. militaris đều bị kìm hãm.