Đánh giá việc sử dụng nhóm thuốc ức chế bơm proton trong dự phòng loét tiêu hóa do stress tại một bệnh viện tuyến trung ương

Tóm tắt

Loét tiêu hóa do stress là loại tổn thương cấp tính trên bề mặt niêm mạc đường tiêu hóa, có thể tiến triển nặng và gây tử vong cho bệnh nhân. Hiện nay, trên thế giới, chỉ có duy nhất hướng dẫn dự phòng loét tiêu hóa do stress của Hội Dược sĩ trong Hệ thống Chăm sóc Y tế Hoa Kỳ (ASHP) công bố năm 1999, có khuyến cáo đầy đủ về các yếu tố nguy cơ và chiến lược dự phòng ở bệnh nhân điều trị tại khoa HSTC. Nhiều nghiên cứu đã áp dụng hướng dẫn này để đánh giá chỉ định dự phòng dự phòng loét tiêu hóa do stress. Kết quả cho thấy tỷ lệ dự phòng không phù hợp về đối tượng chỉ định, liều dùng, đường dùng và thời gian dự phòng dao động từ 50% đến 70%. Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là bệnh viện ngoại khoa tuyến cuối, tiếp nhận số lượng lớn bệnh nhân tiềm tàng các yếu tố nguy cơ loét tiêu hóa do stress, như có chấn thương, bệnh nặng và cần can thiệp phẫu thuật. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm khảo sát đặc điểm tiêu thụ nhóm thuốc ức chế bơm proton (PPI), đánh giá sự phù hợp của việc sử dụng nhóm thuốc này trong dự phòng loét tiêu hóa do stress tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đồng thời, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc chỉ định PPI không phù hợp trong mẫu nghiên cứu.

Đối tượng nghiên cứu

Số liệu lưu tại Phòng Tài Chính - Kế Toán BV. Việt Đức, Phòng Kế hoạch Tổng hợp, Khoa Dược được sử dụng để khảo sát đặc điểm tiêu thụ nhóm thuốc PPI giai đoạn 2010 - 2014.

Phương pháp nghiên cứu

- Hồi cứu dữ liệu kết hợp phân tích định lượng hai yếu tố: chi phí của nhóm PPI theo từng năm và chỉ số DDD/100 ngày giường theo từng tháng.

- Để đánh giá sự phù hợp của việc dự phòng loét tiêu hóa do stress bằng PPI trên bệnh nhân người lớn và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ định PPI không phù hợp trong mẫu nghiên cứu, hồi cứu dữ liệu và mô tả cắt ngang dựa trên các thông tin thu thập từ hồ sơ bệnh án.

- Xử lý kết quả: Số liệu được xử lý theo phương pháp thống kê y học bằng phần mềm R3.2.2 và Microsolf Excell 2010. Sử dụng phân tích ANOVA, sau đó hậu kiểm bằng test TukeyHSD và phân tích Mann Kendall để phân tích chi phí và xu hướng tiêu thụ PPI trong bệnh viện...

Kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy nhóm PPI nổi lên là nhóm thuốc có chi phí sử dụng cao (6% tổng chi phí thuốc) và có xu hướng tiêu thụ PPI tăng trong giai đoạn 2013 - 2015. Bệnh nhân có chỉ định dự phòng loét tiêu hóa do stress không phù hợp theo khuyến cáo của ASHP (1999) chiếm tỷ lệ cao (84,02%). Bệnh nhân điều trị tại các khối các khoa, phòngtiêu hóa, bệnh nhân có phẫu thuật,tuổi cao, thời gian sử dụng PPI ngắn là các yếu tố ảnh hưởng độc lập đến dự phòng loét tiêu hóa do stress không phù hợp với hướng dẫn. Kết quả của nghiên cứu là cơ sở để xây dựng và chuẩn hóa các chiến lược dự phòng loét tiêu hóa do stress tại bệnh viện, qua đó, nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc hợp lý, kinh tế trong dự phòng biến cố bất lợi nghiêm trọng này trong thực hành ngoại khoa.